پیشگیری از مواد مخدر در نوجوانان
متاسفانه در حال حاضر، مشاهده میکنیم که تعدادی از نوجوانان در اثر مصرف مواد مخدر جان خود را از دست میدهند و خانوادههای خود را داغدار میکنند. اعتیاد، یک بیماری مبتنی بر ناهنجاریهای بیوشیمیایی است و باید به عنوان یک بیماری درمان شود، نه یک جرم. علت شایع آن اختلالات بیوشیمیایی، فروپاشی خانواده و عدم آموزش صحیح میباشد.
دلایل مصرف مواد مخدر در جوانان
افراد جوان به دلایل مشابهی که بزرگسالان هم انجام میدهند از مواد مخدر استفاده میکنند. مهمترین علل گرایش افراد به مواد مخدر تغییر در احساس خود است به دلیل اینکه میخواهند احساس بهتر یا متفاوت داشته باشند. دلایل دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
برای مطابقت بودن: علت گرایش جوانان به مواد مخدر این است که میخواهند توسط دوستان یا همسالان خود پذیرفته شوند.
احساس خوب داشتن: مصرف مواد مخدر میتواند احساس لذت ایجاد کند.
کاهش درد: برخی افراد برای اینکه احساس بهتری داشته باشند به مواد مخدر روی میآورند، برخی از جوانان از افسردگی، اضطراب، اختلالات ناشی از استرس و درد جسمی رنج میبرند. آنها ممکن است داروهایی را مصرف کنند که دردشان کمی تسکین پیدا کند.
برای پیشرفت بهتر در دانشگاه یا ورزش: ممکن است برخی از جوانان برای بهبود عملکرد ورزشی خود از مواد محرک برای مطالعه یا استروئیدهای آنابولیک استفاده کنند.
ریسک و آزمایش: برخی جوانان غالباً میخواهند تجربیات جدید را امتحان کنند، به ویژه مواردی که فکر میکنند هیجان یا جسورانه هستند.
کدام یک از جوانان در معرض خطر مصرف مواد مخدر هستند؟
عوامل مختلفی ممکن است خطر ابتلا به مصرف مواد مخدر را افزایش دهد از جمله
- تجربیات استرس زا در اوایل زندگی، کودک آزاری، آزار جنسی و سایر موارد آسیبزا
- ژنتیک
- قرار گرفتن در معرض الکل یا داروهای دیگر قبل از تولد
- عدم نظارت والدین یا نظارت بزرگتر
- داشتن همسالان و یا دوستانی که از مواد مخدر استفاده میکنند
علائم مصرف مواد مخدر در نوجوانان چیست؟
- مدام دوستانشان را تغییر میدهند.
- وقت زیادی را تنها میگذرانند.
- علاقه خود به چیزهای مورد علاقهشان را از دست میدهند.
- از خود مراقبت نمیکنند به عنوان مثال از دوش گرفتن، تغییر لباس یا مسواک زدن امتناع میکنند.
- واقعاً خسته و غمگین هستند.
- بیشتر از حد معمول یا کمتر از آن غذا میخورند.
- بسیار پر انرژی هستند، سریع صحبت میکنند یا چیزهایی میگویند که معنا ندارد.
- روحیه بدی دارند.
- به سرعت بین احساس بد و احساس خوب تغییر میکنند.
- در مدرسه مشکل دارد، در کلاسها شرکت نمیکند و نمرات بدی میگیرد.
- در روابط شخصی یا خانوادگی مشکل دارد.
- دروغ میگوید و دزدی میکند.
- با افت حافظه، عدم هماهنگی، رفتار دوگانه و غیره روبرو است.
حتما شما هم این جمله را شنیدهاید که پیشگیری بسیار سادهتر از درمان است. بسیاری از نوجوانان در سن ۹ یا ۱۰ سالگی شروع به مصرف مواد مخدر میکنند پس قبل از اینکه فرزندتان به سن ۱۲ یا ۱۳ سالگی برسد مراقب او باشید. آموزش کودکان و ترس آنها از مصرف مواد مخدر، باید از سن ۵ یا ۶ سالگی شروع شود. در مراقبت از کودک خود جدی باشید به آنها بگوئید: “بدون اجازۀ شما هرگز قرص یا دارویی را از کسی دریافت نکنند چون ممکن است معتاد شوند! آنها صدای شما و کلمات شما را میشنوند، همانطور که آنها بزرگتر میشوند میتوانید بیشتر با آنها صحبت کنید.
۸ توصیه برای جلوگیری از اعتیاد به مصرف مواد مخدر در نوجوانان توصیه میشود:
۱- حامی باشید
قبل از اینکه مشکل کودک حل شود، به او کمک کنید. سعی کنید از همۀ کارهای مثبت فرزندتان حمایت کنید، از نمرۀ خوب او گرفته تا فعالیت ورزشی یا سرگرمی. مطمئن شوید که آنها متوجه رفتار مثبت شدهاند، این امر مفهوم رفتارهای مثبت را تقویت میکند. به معلمان، دوستان و دیگران تکیه نکنید که از رفتار خوب فرزندتان حمایت کنند.
۲- کودک را به کارهای منفی سوق ندهید
این والدین هستند که به ایجاد یک احساس درست یا غلط در ذهن کودک کمک میکنند، زیرا آنها مهمترین عامل اقتدار برای کودکان هستند. فرزند خود را به سمت رفتارهای اشتباه سوق ندهید، بلکه به آنها رفتارهای مثبت را آموزش دهید.
۳- در مورد علائم اعتیاد به مواد مخدر اطلاعاتی کسب کنید
اطمینان حاصل کنید که رفتار غیر معمول کودک چه علتی دارد. بهتر است بدانید که افراد معتاد چه رفتارهایی از خود نشان میدهند و آیا فرزند شما این علائم را دارد.
۴- در زندگی فرزندتان دخالت کنید
فرزند خود را در فعالیتهای ورزشی، سرگرمیها و کلاسهای مدرسه عضو کنید. رفتار خوب را به آنها یاد دهید و عواقب رفتار بد را به آنها بگویید.
۵- فکر نکنید اعتیاد برای خانواده شما اتفاق نمیافتد
اعتیاد تبعیض آمیز نیست و در تمام سطوح اجتماعی، اقتصادی، نژادها و مذهبها اتفاق میافتد. از آنجایی که مشکل اصلی در اکثر موارد بیوشیمیایی است، میتواند برای هر کسی اتفاق بیفتد. بزرگترین اشتباه این است که فکر کنید اعتیاد برای خانواده شما اتفاق نمیافتد.
۶- شما میتوانید بهترین پدر و مادر باشید
ما کامل نیستیم، اما والدین خوب، خودخواه هستند. محافظت بیش از حد، مجازات بیش از حد و محدویت بیش از حد میتواند شانس اعتیاد کودک را افزایش دهد.
۷- اعتماد به نفس فرزندتان را تقویت کنید
عزت نفس پایین و تمایل بیوشیمیایی به اعتیاد، یک ترکیب کشنده است. مسائل مربوط به عزت نفس در نوجوانان معتاد فراگیر است و آنها نیاز به یک مشاوره دارند. همانطور که قبلا گفته شد، در زندگی فرزند خود دخالت کنید و به رفتارهای خوب او پاداش دهید. برخی از افراد مشکل عاطفی دارند و بعضی افراد مهارتهای اجتماعی ندارند. این به عهده خود والدین است که بر رفتار فرزندان خود کار کنند. هر کس دارای ویژگیهای مثبت است و ما باید بهترین آنها را کشف کنیم.
۸- حریم روابط والدین و فرزندی را رعایت کنید
درست است که گاهی اوقات یک کودک میتواند مانند یک دوست باشد، اما برای یک نوجوان ممکن است گیج کننده باشد. سعی کنید حریم روابط را حفظ کنید.