کشت گلخانهای زعفران بدون خاک
زعفران به ادویه طلایی شهرت دارد و سالیان سال است که در غذاهای ما ایرانیان مورد استفاده قرار میگیرد و خواص و فواید بسیاری زیادی برای سلامتی بدن دارد. این ادویه عطر، طعم و رنگ فوق العادهای به غذاها میدهد و نام علمی آن Crocus Sativus از مارچوبه سانان و گروه زنبقیان است. به دلیل رنگ زردی که دارد به ادویه طلایی معروف شده است. همچنین لازم به ذکر است که بیش از ۹۰ درصد زعفران دنیا در کشور ایران تولید میشود. گیاه زعفران خاصیت دارویی بسیاری هم دارد و برای درمان برخی بیماریها استفاده میشود نظیر بیماریهای آسم، گرفتگی عضلات، استرس، کم خونی و نارسایی قلبی و همچنین به عنوان مسکن طبیعی هم استفاده میشود. در این مطلب قصد داریم کشت گلخانهای زعفران بدون خاک را مورد بررسی قرار دهیم:
در علم پزشکی مدرن هم برای رفع مشکلاتی مثل اضطراب، درمان سندرم پیش از قاعدگی، دیابت، سرطان و… قابل مصرف است، اما درمان توسط آن برای بیماریهای بالا ثابت نشده است ولی برای مشکلات جنسی، افسردگی، سندرم پیش از قاعدگی و آلزایمر ثابت شده و کاملا موثر است. خواص و فواید زعفران تنها به این موارد محدود نمیشود و مزیتهای بسیار زیاد و شگفت انگیز دیگری هم دارد اما موضوع اصلی این مطلب راجع به کشت گلخانهای زعفران است آن هم با استفاده از روشهایی که در آنها خاک هیچ دخالتی نداشته باشد.
کشت گلخانهای زعفران
کشت گلخانهای زعفران امروزه موضوع مهمی در حوزه تولیدکنندگان این محصول به حساب میآید زیرا زعفران از گران بهاترین ادویهها میباشد که همه با آن آشنایی دارند و از آنجایی که کشت زعفران برای هر کشوری بسیار ارزشمند و در صادرات آن بسیار تاثیرگذار است امروزه کشورهای پیشرفته به دنبال سود بالا و روشهای جدید در زمینه کشت آن هستند. یکی از این کشورها چین است که به طور جدی به دنبال روشهای جدی، متنوع و سود آور است.
روشهای کشت زعفران بدون خاک
کشت آیروپونیک یا هوا کشت
این طرح برای اولین بار در کشور چین در سال ۲۰۰۶ انجام شد که پس از تحقیقات و مطالعات فراوان بر روی این طرح به دلیل بهداشتی بودن و کیفیت بالای محصول در سال ۲۰۱۲ در چین ملی شد. در حال حاضر هم این طرح در کشورهایی از قبیل اسپانیا، ایتالیا، ترکیه، شمال افغانستان، امارات، هندوستان و ژاپن در حال انجام است. برای کشت زعفران بدون استفاده از خاک باید در خرداد ماه بعد از این که برگ گیاه زرد شد، پیاز آن را از خاک جدا کرده و در محیطی مناسب و خنک نگهداری کنید. در مرحله بعد که در شهریور ماه صورت میگیرد، پیازهای بالای ۱۰ گرم در طبقههای چوبی به ترتیب قرار میگیرند و به محیط گلخانهای انتقال داده میشوند تا دما، نور و رطوبت مناسب برای کشت آنها فراهم شود زیرا در هر زمان شرایط محیطی خاصی باید فراهم شود.
در ماه مهر پیاز شروع به جوانه زدن میکند که از بین جوانههای زیادی که در آورده ۲ یا ۳ جوانه اصلی را از پیاز جدا کرده تا شاهد گل دهی بیشتر گیاه و افزایش محصول آن شوید. یکی از مزیتهای این نوع کشت این است که آب مورد نیاز برای کشت این محصول فقط و فقط از رطوبت محیط تامین میشود. زیرا اگر با آب در تماس باشد، رشد ریشه در پیاز آن صورت میگیرد و در نتیجه باعث پوسیدگی خواهد شد. بعد از برداشت هم پیازهای زعفران را ضد عفونی کرده و جوانههای اضافی را حذف کنید و دوباره در محل کشت قبلی قرار دهید. این کار هر ساله به همین ترتیب تکرار میشود.
روش هیدروپونیکی
روش بعدی پرورش زعفران گلخانهای به روش هیدروپونیکی یا آب کشت است. این روش از لحاظ مالی مشابه دیگر روشهای کشت است اما با این تفاوت که راندمان در این نوع کشت ۳۰ درصد از روشهای دیگر بیشتر است و به دلیل هزینههای مشخص این روش میتوان به راحتی مدیریت کرد و سود خالصی را به دست آورد. در این روش گیاه زعفران باید در هوای بسیار مرطوب و یا در آب و یا در بعضی مواد جامد (به غیر از خاک) که رطوبت بالایی را در خود ذخیره میکنند نگهداری و پرورش داده شوند. در این روش، آبی که در اطراف ریشه است مواد مغذی مورد نیاز و اکسیژن را به گیاه به میرساند، در نتیجه محصول خوبی برداشت خواهد شد.
دلیل استفاده از روش کشت گلخانهای بدون خاک زعفران در کشورمان چیست؟
دلایل بسیار زیادی برای انجام آن وجود دارد از جمله دلایل بسیار مهم آن بحران آب در کشور است که به دلیل استفاده از بعضی روشهای آن که آب در آن دخیل نمیباشد بسیار سود آور خواهد بود و کمکی به حفظ منابع آبی کشور خواهد شد.
دلیل دیگر به خاطر استفاده از پیاز درشت و سالم، نگهداری در بهترین شرایط محیطی و دمایی و مهمتر از همه راندمان و بازدهی بالای این روش میباشد.
همچنین در روشهای کشت سنتی به دلیل این که زعفران مستقیم در معرض نور خورشید قرار دارد باعث از بین رفتن عطر، طعم و رنگدهی اصلی آن خواهد شد و در واقع کیفیت آن را به طور چشمگیری کاهش پیدا خواهد کرد اما در روش کشت گلخانهای که نور مستقیم خورشید وجود ندارد باعث میشود که کیفیت زعفران بسیار افزایش پیدا کند و محصولی درجه یک تولید شود.
یکی دیگر از دلایل آن این است که در روشهای سنتی، گل زعفران در معرض انواع آلودگیهای موجود در خاک، کودهای حیوانی و… قرار میگیرد که در این صورت نه تنها مزایا و فوایدی نخواهد داشت بلکه با استفاده از آن انواع بیماریها وارد بدن فرد خواهد شد و ایجاد مشکل خواهد کرد اما در روشهای جدید و نوین این شرایط کاملا حذف شده و کاملا بهداشتی و بدون وجود هیچ آلودگی تولید میشود.
منبع: saffron cultivation