آرام‌بخش در دندانپزشکی: آیا واقعاً می‌توانید در صندلی دندان‌پزشک آرام باشید؟
آیا فکر جرم گیری دندان‌هایتان باعث احساس ترس در شما می‌شود؟ آیا ترجیح می‌دهید به‌جای رفتن به مطب دندانپزشکی، درد دندان را تحمل کنید؟ شما تنها نیستید. بسیاری از افراد آن‌قدر از مراجعه به دندان‌پزشک می‌ترسند که ترجیح می‌دهند هیچ درمانی روی دندان‌هایشان انجام نشود.
برای افرادی که دچار ترس از دندانپزشکی هستند، آرام‌بخش دندانپزشکی یا سدیشن می‌تواند مقداری از اضطراب آن‌ها را کم کند. از آرام‌بخش در همه فرآیندها، از فرآیندهای تهاجمی گرفته تا تمیز کردن ساده دندان، می‌توان استفاده کرد. نحوه استفاده از آن به‌شدت ترس بستگی دارد.
آرام‌بخش دندانپزشکی چیست؟
آرام‌بخش دندانپزشکی از دارو برای کمک آرامش به بیمار در حین فرآیند دندانپزشکی، استفاده می‌کند. گاهی اوقات از آن به‌عنوان “خواب دندانپزشکی” نام برده می‌شود، اگرچه این عنوان کاملاً صحیح نیست. بیماران معمولاً بیدار و بهوش هستند، مگر آن‌هایی که تحت بیهوشی عمومی قرار گرفته‌اند.
مراحل استفاده از آرام‌بخش عبارت است از:
- حداقل آرام‌بخشی: شما بیدار اما در آرامش هستید.
- آرام‌بخشی متوسط (قبلاً با عنوان ” آرام‌بخشی آگاهانه” نام برده می‌شد): شما ممکن است سخنان نامفهوم بگویید و بیشتر مراحل را به یاد نیاورید.
- آرام‌بخشی عمیق: شما در مرز میان هوشیاری و بیهوشی هستید، اما هنوز می‌توانید بیدار شوید.
- بیهوشی عمومی: شما کاملاً بی‌هوش هستید.
کدام انواع آرام‌بخشی در دندانپزشکی استفاده می‌شود؟
انواع آرام‌بخشی که در ادامه آورده شده، در دندانپزشکی استفاده می‌شود:
- استنشاق حداقل آرام‌بخشی: شما از طریق ماسکی که روی بینی قرار داده می‌شود، ترکیب گاز اکسید نیتروژن و اکسیژن را تنفس می‌کنید. این گاز به‌عنوان ” گاز خنده” نیز شناخته می‌شود. این گاز به شما کمک می‌کند که آرامش داشته باشید. دندان‌پزشک می‌تواند میزان آرام‌بخشی که دریافت می‌کنید را کنترل کند، همچنین گاز تمایل دارد که به‌سرعت از بین برود. این تنها نوع آرام‌بخشی است که شما پس از پایان فرآیند می‌توانید تا منزل رانندگی کنید.
- آرام‌بخش خوراکی: بسته به دوز مصرفی، آرام‌بخش خوراکی می‌تواند در محدوده ضعیف تا متوسط باشد. برای حداقل آرام‌بخشی، شما قرص مصرف می‌کنید. معمولاً این قرص از خانواده دارویی مشابه والیوم است و معمولاً یک ساعت قبل از فرآیند مصرف می‌شود. این قرص ممکن است شما را خواب‌آلوده کند، اگرچه همچنان بیدار خواهید ماند. برای آرام‌بخشی متوسط ممکن است دوز بالاتری تجویز شود. این نوعی از بیهوشی است که بیشتر با آرام‌بخش دندانپزشکی همراه است. نتیجه مصرف آرام‌بخش خوراکی برای برخی از افراد از بیهوشی به اندازه کافی تا خوابیدن در طول فرآیند متفاوت است. اگرچه ممکن است با لرزش اندکی بیدار شوند.
- آرام‌بخشی متوسط تزریقی: شما داروی آرام‌بخش را از طریق عروق خود دریافت می‌کنید، بنابراین با سرعت بیشتری عمل می‌کند. این روش به دندان‌پزشک اجازه می‌دهد که سطح آرام‌بخشی را به‌طور مداوم تنظیم کند.
- آرام‌بخشی عمیق و بیهوشی عمومی: داروهایی دریافت می‌کنید که ممکن است شما را در طی فرآیند تقریباً یا کاملاً بی‌هوش (خواب عمیق) کند. وقتی شما تحت بیهوشی عمومی هستید، تا زمانی که اثرات داروی بیهوشی به‌طور طبیعی یا با استفاده از داروهای دیگر، از بین نرود، نمی‌توانید از خواب بیدار شوید.
صرف نظر از نوع آرام‌بخشی که دریافت کرده‌اید، به‌طور معمول به داروی بی‌حسی موضعی – داروی بی‌حسی در محلی در دهان که دندان‌پزشک روی آن کار می‌کند- نیاز دارید تا در صورتی که فرآیند باعث ایجاد ناراحتی شد، درد را کاهش دهد.
چه کسانی می‌توانند آرام‌بخش دندانپزشکی دریافت کنند؟
آرام‌بخشی بیشتر برای افرادی مناسب است که دارای ترس و اضطراب واقعی هستند که مانع از رفتنشان به دندانپزشکی می‌شود.
آرام‌بخش دندانپزشکی برای افرادی مناسب است که:
- آستانه درد پایینی داشته باشند.
- نمی‌توانند آرام روی صندلی دندانپزشکی بنشینند.
- دندان‌های بسیار حساسی دارند.
- رفلکس بد دارند.
- به مقدار زیادی کار دندانپزشکی نیاز دارند.
برخی اوقات، کودکانی که از مراجعه به دندان‌پزشک وحشت دارند یا در طول کار با دندان‌پزشک همکاری نمی‌کنند، آرام‌بخش دریافت می‌کنند. اکسید نیتروژن کودکان ایمن است و تقریباً هر دندانپزشکی می‌تواند آن را روی بیمار اجرا کند. درصد کمی از دندان‌پزشکان کودکان، برای دادن آرام‌بخش خوراکی به کودکان، آموزش‌دیده‌اند. آرام‌بخش خوراکی هنگامی‌که با دوز توصیه‌شده و مناسب سن و وزن کودک باشد، می‌تواند برای کودک ایمن باشد.
آیا هر دندانپزشکی می‌تواند آرام‌بخشی را انجام دهد؟
بیشتر دندان‌پزشکان می‌توانند حداقل آرام‌بخشی (ازجمله اکسید نیتروژن یا قرص) را انجام دهند. تعداد فزاینده‌ای از دندان‌پزشکان می‌توانند آرام‌بخشی متوسط را انجام دهند. با این حال، تنها درصد کمی از دندان‌پزشکان می‌توانند از آرام‌بخشی عمیق و بیهوشی استفاده کنند. این افراد معمولاً جراحان فک و صورت هستند. برخی از دندان‌پزشکان، از متخصص بیهوشی (که برای تمام مراحل آرام‌بخشی و بیهوشی برای کودکان و بزرگ‌سالان آموزش‌دیده‌اند)، استفاده می‌کنند.
آرام‌بخشی دندانپزشکی تا چه حد ایمن است؟
در بیهوشی همیشه خطر وجود دارد. اگرچه معمولاً اگر توسط دندان‌پزشک باتجربه انجام شود، بی‌خطر است. با این حال، افراد خاصی مانند آن‌هایی که بسیار چاق هستند یا دچار انسداد تنفس هستند، قبل از دریافت آرام‌بخش باید با پزشک خود صحبت کنند. علت این کار این است که احتمال بروز عوارض ناشی از بیهوشی در آن‌ها بیشتر است.
مهم است که مطمئن شوید دندان‌پزشک شما برای انجام آرام‌بخشی آموزش‌های لازم را دیده و دارای صلاحیت باشد. برای اینکه یک بیمار باهوش باشید، باید مطمئن شوید که موارد زیر انجام می‌شود:
- قبل از فرآیند، دندان‌پزشک شما باید از سابقه پزشکی شما آگاه باشد.
- او همچنین باید تعیین کند که شما واجد شرایط دریافت آرام‌بخش هستید یا نه، و در مورد دارویی‌های که در حال حاضر مصرف می‌کنید از شما سؤال کند.
- شما باید بپرسید چه دوزی از آرام‌بخش برای سن و سلامتی شما مناسب است.
- مهم است بدانید که دندان‌پزشک چه میزان آموزش‌دیده و چند فرآیند را با آرام‌بخشی انجام داده است. هرچه تعداد فرآیندهای انجام‌شده بیشتر باشد، بهتر است.
- شما باید فرمی با جزئیات خطرات این فرآیند را دریافت کنید. با دقت همراه با دندان‌پزشک آن را بررسی کنید. اگر هرکدام از موارد آن برای شما واضح نیست، در مورد آن سؤال کنید.
- دندان‌پزشک باید علائم حیاتی شما را در طی فرآیند، طبق دستورالعمل‌های انجمن دندانپزشکی کنترل کند. دندان‌پزشک همچنین باید اکسیژن – هوا رسان مصنوعی- و داروهایی که اثر آرام‌بخش را معکوس می‌کند، برای مواردی که به آن نیاز دارید، داشته باشد.