گفتاردرمانی چیست و گفتاردرمانگر چگونه اختلالات گفتاری را درمان می کند؟

گفتاردرمانگر چگونه اختلالات گفتاری را درمان می کند؟

گفتاردرمانی چیست؟

چرا به هر کسی که دچار اختلالات گفتاری می شود می گوییم به گفتاردرمانی مراجعه کند. شاید کلمه گفتاردرمانی زیاد به گوش شما رسیده باشد اما اصلا گفتاردرمانی چیست؟ گفتاردرمانی یکی از رشته های بسیار مهم توانبخشی می باشد که زیر شاخه رشته های پیراپزشکی است. علاوه بر گفتاردرمانی، رشته های دیگر توانبخشی شامل کاردرمانی، فیزیوتراپی، بینایی سنجی و شنوایی سنجی می شوند. رشته گفتاردرمانی مانند همه رشته های توانبخشی فقط در دانشگاه های دولتی تدریس می شود و فقط افرادی که رتبه های برتر کنکور می شوند می توانند رشته گفتاردرمانی را انتخاب کنند. خدمات گفتاردرمانی هم در بیمارستان ها و مراکز عمومی و هم در کلینیک های خصوصی به بیماران ارائه می شوند.

گفتاردرمانگر کیست؟

به افرادی که از رشته گفتاردرمانی فارغ التحصیل می شوند متخصص گفتاردرمانگر یا پاتولوژیست زبان و گفتار گویند. متخصصان گفتاردرمانگر در مراکز درمانی عمومی و خصوصی به ارزیابی، تشخیص و درمان اختلالات گفتاری در کودکان و بزرگسالان می پردازند. گفتاردرمانگر از تکنیک ها و روش های درمانی برای درمان اختلالات دهانی، زبانی، کلامی و گفتاری از سنین نوزادی تا سنین سالمندی استفاده می کند.  گفتاردرمانگران بر حسب علاقه ی خود انتخاب می کنند که در حوزه گفتاردرمانی کودکان فعالیت کنند یا در حوزه گفتاردرمانی بزرگسالان. مثلا متخصص گفتاردرمانگر کودک از ماساژهای دهانی برای اختلال بلع و مکیدن برای نوزادانی که زود به دنیا می آیند استفاده می کند و گفتاردرمانگر بزرگسال برای افرادی که سکته می کنند و دچار اختلالات گفتاری می شوند روی تون عضلات دهان برای تولید گفتار کار می کنند.

چه افرادی به گفتاردرمانی نیاز دارند؟

معمولا به دلایل مختلفی مانند بیماری ها، عوامل ژنتیکی، ناهنجاری های مادرزادی، فقر محیطی و … مرکز تولید و درک گفتار در مغز آسیب می بیند و یا اندام های تولید گفتار مانند لب ها، زبان، دندان ها و حنجره دچار اختلال می شوند که فرد قادر به تولید و درک گفتار دیگران نیست و نیاز به گفتاردرمانی دارد. کودکان و بزرگسالانی که دچار اختلالات زیر می شوند برای درمان نیاز به خدمات گفتاردرمانی دارند:

اختلالات کودکان که نیاز به گفتاردرمانی دارند:

۱. ختلالات طیف اوتیسم، آسپرگر، رت

۲. تاخیر گفتاری یا تاخیر کلامی

۳. عقب ماندگی ذهنی و کم توان ذهنی

۴. آسیب شنوایی و کم شنوایی

۵. فلج مغزی یا سی پی (CP)

۶. اختلال لکنت

۷. شکاف کام و شکاف لب

۸. اختلالات ژنتیکی مانند سندروم داون

۹. نوزادان نارس با اختلالات مکیدن، جویدن و بلع (اختلال بلع)

۱۰. اختلالات یادگیری (اختلال در خواندن، نوشتن و ریاضیات)

۱۱. اختلالات تولیدی شامل دیزآرتری و آپراکسی

۱۲. نارسا خوانی (دیس لکسیا) و اختلالات تلفظی

۱۳. اختلالات عصبی عضلانی (دیستروفی ها و میوپاتی های عضلانی)

اختلالات بزرگسالان که نیاز به گفتاردرمانی دارند:

۱. سکته مغزی

۲. ضربه مغزی و آسیب های تروماتیک مغزی

۳.تومور و توده مغزی

۴. پارکینسون

۵. اختلالات عصبی عضلانی (دیستروفی ها و میوپاتی های عضلانی)

۶. ام اس، اس ام ای، ای ال اس

۷. انواع اختلالات صوتی

۸. تومورها و سرطان حنجره

۹. اختلالات بلع

۱۰. اختلالات حسی در ناحیه صورت و دهان

۱۱. ضعف عضلات صورت (آبریزش دهانی)

۱۲. اختلال لکنت

۱۳. اختلال دیزآرتری

۱۴. اختلال آپراکسی

۱۵. اختلال آفازی

فرق بین کاردرمانی و گفتاردرمانی:

کاردرمانی و گفتاردرمانی هر دو جزو رشته های توانبخشی هستند. کاردرمانی به بیمار کمک می کند تا جسم سالم تر و حرکات بهتری داشته باشد و از نظر ذهنی و شناختی  عملکرد مناسبی داشته باشد تا بتواند زندگی مستقل تری را تجربه کند ولی گفتاردرمانی فقط روی مهارت های دهانی، زبانی و کلامی متمرکز است و باعث بهبود مهارت های گفتاری و ارتباطی می شود. در بیشتر اختلالات و بیماری ها برای کسب نتیجه بهتر و در مدت زمان کوتاه تر بیمار باید به طور همزمان از خدمات کاردرمانی و گفتاردرمانی استفاده کند.

برای درمان اختلالات گفتاری چند جلسه گفتاردرمانی نیاز است؟

بیشتر خانواده ها و مراجعان سوال می کنند طی چند جلسه درمان اتفاق می افتد. در نظر داشته باشید چند فاکتور مهم در مدت زمان طول درمان موثر هستند که این عوامل شامل:

۱. سن بیمار

۲. نوع بیماری و شدت آن

۳. مبتلا بودن به بیماری های همراه دیگر

۴. میزان همکاری مراجع

۵. تشخیص زودهنگام بیماری توسط متخصصین

اگر کودکان دچار اختلالات گفتاری شوند مهم ترین عامل در درمان، تشخیص زود هنگام و همکاری کودک در تمرینات گفتاردرمانی است اما در بزرگسالان علاوه بر تشخیص زود هنگام، نوع بیماری و شدت بیماری حائز اهمیت هستند. به هر حال هر گونه اختلال گفتاری در همه سنین به ارزیابی دقیق و تشخیص صحیح نیاز دارد و به دنبال آن گفتاردرمانی باید هر چه سریع تر آغاز شود.

طبیعتا در این متن کوتاه نمی توانیم اطلاعات بیشتری در مورد گفتاردرمانی به شما ارائه کنیم. در صورت تمایل برای کسب اطلاعات بیشتری می توانید به سایت کلینیک توانبخشی نیک به آدرس clinicnik.ir مراجعه فرمائید.