آیا میدانید دلیل اصلی پرخوری چیست؟
پر خوریهای عصبی و رفتارهای ناصحیح تغذیهای یکی از دلایل ابتلا به اضافه وزن در میان جوامع مختلف است. به عقیده محققان با یافتن ارتباط عملکرد مغز و رفتار میتوان پر خوری را کنترل کرد و از تبعات روانی و جسمانی آن در زندگی روزانه کاست.
کمبود هورمون گلوکاگن یکی از دلایل اصلی پرخوریهای بدون کنترل است. دستاوردهای اخیر نشان میدهد، پلی پپتیدهایی نظیر گلوکاگن، سیستم عصبی را برای جلوگیری از پرخوری کنترل میکنند و مانع از مصرف بیش از اندازه مواد غذایی پرچرب میشوند به طوری که در افراد مبتلا به فقر هورمون گلوکاگن رفتارهای ناصحیح تغذیهای و مصرف افراطی مواد غذایی پرچرب بیشتر از دیگران گزارش شده است. همچنین نتیجه آخرین پژوهشهای متخصصان نشان میدهد، عملکرد صحیح نورونهای هدف دوپامینی در مسیر پاداش مغز و سیستم مزولیمبیک ، نقش مهمی در الگوهای رفتاری افراد در غذاخوردن دارد و از پرخوریهای بیمار گونه پیشگیری میکند به طوری که محققان معتقدند با تنظیم عملکرد نورونهای دوپامینی در مغز میتوان از چاقی و تجمع چربیها پیشگیری کرد.
انگیزه غذا خوردن در افراد، لذت بردن از مواد غذایی و احساس سیری و دست کشیدن از مصرف خوراکیها توسط سیستم عصبی مرکزی کنترل میشود، بنابراین بررسی عملکرد سیستم عصبی مرکزی بر رفتارها و واکنشهای افراد نسبت به وقایع محیطی نقش مهمی در کنترل چاقی و پیروی از الگوهای رفتاری ـ تغذیهای سالم دارد. به عقیده محققان در افرادی که سیر بوده و احساس گرسنگی نمیکنند، ولی مقاومتی در برابر خوردن یک تکه کیک شکلاتی ندارند و بدون در نظر گرفتن زمان و ساعتی مشخص به سراغ یخچال رفته و خوراکی مصرف میکنند، میتوان نقص در عملکرد ترشح هورمونها و نورونهای دوپامینی را پیشبینی کرد.
در واقع احساس لذت در مغز که وابسته به فعالیت مسیر پاداش و فعالیت نورونهای دوپامینی است، انگیزه افراد را برای خوردن هنگام سیری بالا میبرد و این فعالیت با کاهش هورمون گلوکاگن مانند پپتید یک در دستگاه عصبی مر کزی ارتباط مستقیم دارد که باعث مصرف خوراکیهای پرچرب و شیرین میشود.
در واقع احساس لذتی که در اثر مصرف مواد غذایی شیرین و چرب در مغز ایجاد میشود، ترشح ناقل شیمیایی دوپامین را بیشتر کرده و تکرار این عمل نیاز بدن را برای مصرف این گروه از خوراکیها افزایش میدهد. از طرف دیگر ترشح هورمون گلوکاگن که مسئولیت رفتارهای تغذیهای افراد را به عهده دارد، از عملکرد سلولهای بنیادی روده کوچک و مغز نشأت گرفته و با انتقال پیغام سیری، قدرت دست کشیدن از مصرف مواد غذایی را به افراد میدهد. به عقیده محققان تنظیم هورمون گلوکاگن در بدن با کمک روشهای دارویی یا رفتار درمانی، روش نوینی برای اصلاح عادتهای نادرست تغذیهای در زندگی و پایان بخشیدن به پر خوریهای عادتی خواهد بود.
آرین خاقانی