محمدعلی اینانلو؛ مردی که خود سند طبیعت بود

محمدعلی اینانلو را می‌توان در چند موقعیت بازشناسی کرد مثلا در مقام یک مجری تلویزیونی یا پژوهشگر و مستندساز طبیعت‌گرا، جانورشناس و حتی بازیگر سینما. اما وقتی بخواهیم او را در مقام یک مستندساز تعریف کنیم قطعا باید به موقعیت منحصربه‌فردش اشاره کنیم نه به خاطر عشق و علاقه‌اش به این کار یا مثلا صدای پرصلابت و گرمش در خواندن نریشن‌های مستند که بیش از هر چیز به دلیل روحیه پژوهشگرانه‌اش.

مستندسازی که زندگی و رفتار و منش خودش سندی بر جهان مستند بود و چیزی، حسی، آن خاصی در آثارش بود که فقط اطلاعات نمی‌داند یا آگاهی بر ساخته مستند را منتقل نمی‌کرد که فراتر از اینها عشق و علاقه به طبیعت را در مخاطب برمی‌انگیخت. شوری که با شعور همراه می‌شد و طبیعت را با تربیت پیوند می‌داد تا از دل آن به خودآگاهی محیط زیستی دست یابد. نگاهی به برخی پروژه‌های اینانلو هم نوع دغدغه‌اش را به این حوزه نشان می‌دهد و هم تنوع این علاقه را. مستند علمی «بینش» به سفارش دانشگاه شهید بهشتی، مستند «جهانگردی به جای نفت» به سفارش سازمان ایرانگردی و جهانگردی، مستند «توازن» به سفارش سازمان حفاظت از محیط زیست استان تهران، مستند «طبیعت و طبیعت‌گردی در ایران» به سفارش کمیته ملی اکوتوریسم، ایران جهانی در یک مرز، پروژه مشترک با بخش کمک‌های کوچک زیست‌محیطی سازمان ملل متحد (UNDP.GEF.SGP) مبنی بر ساخت ۱۲ مستند از مناطق حفاظت شده استان‌های مختلف، کرمان خاستگاه تاریخ پروژه‌ای به سفارش سازمان میراث فرهنگی، ‌صنایع دستی و گردشگری استان کرمان و ساخت ۳ مستند از تاریخ، ‌فرهنگ و طبیعت استان و مستند آب به سفارشسازمان محیط زیست.

مجموعه مستندهای او البته علاقه اینانلو به طبیعت و طبیعت‌گرایی را اثبات می‌کند، اما رویکرد و نگاه فرهنگی را هم می‌توان در پس این مستندها استخراج و استنباط کرد. جهانگردی به جای نفت، اسب در ایران، طبیعت استان مرکزی، طبیعت اصفهان نصف جهان، توازن (دوزبانه، ‌انگلیسی و فارسی)، فوتبال شاد، گل زرین (دو زبانه، ‌انگلیسی و فارسی)، سلاح و شکار، وطن، ایران جهانی در یک مرز، بینش طبیعت و طبیعت‌گردی در ایران (سه زبانه، فارسی، ‌عربی، انگلیسی)، ایران در یک نگاه، توران، خزان، نئور جزایر نه‌گانه، عشایر شاهسون، میانکاله، بهشت سبک بالان، پارک ملی گلستان، پارک ملی توران، پناهگاه حیات وحش میانکاله، پناهگاه حیات وحش خوش ییلاق، از کویر تا دریا، آب، دست‌های زمینی نقش‌های آسمانی، سفر به آفریقا، یک گام تا دوزخ، سفر به دیگر سو، بهشت و دوزخ؛ کرمان خاستگاه تاریخ و زادگان خورشید ازجمله فیلم‌های مستند او بود که پرکار بودنش را نشان می‌دهد، اما باید در کنار این مستندها به سوابق مطبوعاتی او در این حوزه هم توجه داشت تا متوجه شد او در کادر کاغذ و دوربین به طور همزمان به دنبال تثبیت طبیعت و زیبایی‌هایش و رمز و رازهای عجیبش بود. سردبیر مجله ایران‌شناسی «گردش»، سردبیر مجله ایران‌شناسی SILK ROUD به زبان انگلیسی، سردبیر مجله «شکار و طبیعت»، سردبیر مجله جهانگردان. سردبیر و صاحب امتیاز مجله «طبیعت»، ازجمله فعالیت‌های مطبوعاتی او در حوزه محیط زیست بود. به این فهرست می‌توان برخی پروژه‌های در دست تولید را هم اضافه کرد مثل باشگاه هنر و طبیعت، پروژه مشترک با خانه هنرمندان و بخش کمک‌های کوچک زیست‌محیطی سازمان ملل متحد، ساخت مستند از سه منطقه تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست فارس شامل: پارک ملی بمو، منطقه حفاظت شده بهرام گور و پارک ملی بختگان به سفارش سازمان مربوطه، ساخت مستند از سه منطقه تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست اصفهان شامل: پارک ملی کلاه قاضی، پناهگاه قمیشلو و پناهگاه حیات وحش موته به سفارش سازمان مربوطه، ساخت مستند از تاریخ، فرهنگ، طبیعت و مردم‌شناسی گیلان به سفارش سازمان محیط زیست استان گیلان، مشارکت در تاسیس اولین سینمای مستند زیست‌محیطی با مشارکت ستاد محیط زیست شهرداری تهران و موزه دارآباد.

شاید آنچه که به او وجه بانفوذتری در حوزه محیط زیست می‌داد، حضور عملی و میدانی او در کارزار طبیعت بود. اینانلو فقط مرد سخن نبود، مرد عمل نیز بود و بخش زیادی از عمر خود را در دل طبیعت و تجربه عینی محیط زیست گذراند و این کلام او را در برنامه‌ها و مستندهایی که ساخته بود نافذ کرده و مخاطب را با خود همراه می‌کرد.

امتیاز دهید: post
ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.