درمان خشکی و تلخی دهان در طب سنتی
تجربه طعم تلخ دهان تجربه بسیار ناخوشایند و آزاردهندهای است که در ابتدای صبح، اوقات فرد را تلخ میکند. این عارضه عارضهای بسیار رایج بوده که نباید زیاد درگیر آن شد، البته نباید بررسی دلایل ایجاد این عارضه را نیز نادیده گرفت. طعم تلخ دهان علتهای ساده و روشهای درمانی سادهتری دارد که تنها با یک رعایت اصول ساده تغذیهای و تغییر سبک زندگی میتوان علائم را برطرف و بیماری را نیز رفع نمود. در این مقاله درمان تلخی دهان را مورد بررسی قرار میدهیم.
علتهای مختلفی برای تلخی دهان و طعم ناخوشایند زبان بیان شده است که هم از نظر طب سنتی و هم طب نوین علتها تقریباً مشترک بوده و به دستگاه گوارش و ایجاد اختلال در معده و کبد اشاره دارند. البته طعم تلخ یا بد دهان میتواند واکنش طبیعی بدن پس از خوردن غذاهای شور، تند یا ترش باشد. اما اگر این تلخی صبحگاهی و دائمی باشد ناشی از صفرای متعفن معده است که منجر به بیاشتهایی، حالت تهوع، خشکی لبها، سوزش سر معده و رفلاکس معده نیز میگردد.
رفلاکس یا بازگشت اسید معده
یکی از علتهای رایج احساس طعم تلخی در دهان در طب سنتی بازگشت اسید معده به دهان یا رفلاکس معده است. توصیه شده که در وعده شب غذای کمتری مصرف شود و به هیچ عنوان پس از غذا میوه و آب مصرف نشود. طب سنتی درمان این نوع تلخی را خوردن یک قاشق رب انار یا رب بِه یک ساعت پس از غذا و قبل از خواب میداند.
غلبه صفرا
تلخی دهان عارضه بسیار جدی و طولانی مدت در بیماران مبتلا به غلبه صفرا بوده که با عوارض دیگری همچون تغییر خلق و خو و عصبانیت، رفلاکس شدید معده حتی به هنگام خوردن مقداری آب، بوی بد دهان و سردردهای دائمی همراه است. درمان تلخی دهان به دلیل غلبه صفرا خوردن آب زرشک، آب انار و همچنین آب لیموی تازه به همراه آب و خوردن شربت سکنجبین و تمر هندی است.
چگونه تلخی دهان را درمان کنیم؟
روش درمانی اول: حجامت گوش و حجامت عام
یکی دیگر از راههای درمان تلخی دهان ناشی از غلبه صفرا، علاوه بر توصیههای تغذیهای و خوردن داروهای گیاهی انجام حجامت عام و یا حجامت ناحیه پشت گوش است. این افراد باید از خوردن مواد غذایی بسیار ترش و بسیار تند و همچنین مواد غذایی تحریک کننده گرمای کبد از جمله فلفل و خرما پرهیز کنند.
روش درمانی دوم: سعدکوفی
طبق نظریه دکتر تبریزیان متخصص علوم طب اسلامی علت تلخی دهان، سودا و صفرا است و درمان تلخی دهان را استفاده از داروی امام صادق سعدکوفی میداند. امام صادق میفرمایند: “در شویندههای خود سعد کوفی قرار دهید زیرا دهان را خوش طعم نموده و عمل همبستری را نیز زیاد می کند” و یا در روایت دیگر از ایشان آمده است که: “در دندانهای خود سعدکوفی قرار دهید زیرا طعم دهان را شیرین و عمل همبستری را زیاد میکند”.
روش درمانی سوم: پیاز
دکتر تبریزیان همچنین درمان دیگری را برای تلخی دهان معرفی میکند و آن استفاده از پیاز، این گیاه پرخاصیت و بسیار مفید در جهت از بین بردن انواع میکروبها و درمان عوارض بیماریها است. امام صادق میفرمایند: “پیاز دهان را خوش طعم میکند”.
روش درمانی چهارم: سبزی خرفه یا سبزی فاطمه (س)
از دیدگاه طب سنتی و طب اسلامی، درمان بسیار موثر دیگری برای این بیماری عنوان شده و آن استفاده از سبزی خرفه معروف به سبزی فاطمه (س) است. برای این سبزی خواص بیشماری بیان شده است و گفته شده که در درمان ۹۹ بیماری و همچنین رفع تلخی دهان بسیار موثر است.
تلخی دهان از نظر طب سنتی چینی
در طب سنتی چینی وجود طعمهای مختلف در زبان و دهان خصوصاً طعم تلخ دهان به دلیل مشکلات گوارشی و گرمای بیش از اندازه قلب، کبد یا کیسه صفرا است. این طب درمان تلخی دهان را طب سوزنی در ناحیه زبان و همچنین کبد میداند.
به طورکلی خوردن سرکه سیب و دوری از غذاهای پرچرب و فست فودی غربی، پیاده روی، ورزش، خوردن آب کافی، غذای کم حجم و غیر سنگین و همچنین خوردن شربت خاکشیر به صورت ناشتا، عرقیجات گیاهی مانند عرق کاسنی و شاه تره نیز برطرف کننده تلخی دهان بوده و در درمان بیماریهای کبدی موثر است.
منبع: bitter taste in mouth