مصرف سیپروفلوکساسین در بارداری تقریبا محدود است و ممکن است مخاطراتی را ایجاد کند. این دارو در رده C سازمان غذا و داروی امریکا قرار دارد؛ لذا بهتر است که از مصرف این دارو در بارداری به خصوص در سه ماهه اول خودداری شود.

عوارض قرص سیپروفلوکساسین در بارداری

در مورد خوردن قرص سیپروفلوکساسین۵۰۰ در بارداری به عنوان یک آنتی بیوتیک از رده فلوروکینولونها (بر پایه کینولون) اما و اگرهایی وجود دارد و معمولا این آنتی بیوتیک در این دوران و به خصوص در سه ماهه اول بارداری تجویز نمی‌شود.

موارد مصرف قرص سیپروفلوکساسین

پزشکان مصرف این دارو را برای درمان عفونت‌هایی همچون موارد زیر تجویز می‌کنند:

• عفونت مثانه (سیستیت) در بانوان
• پروستاتیت باکتریایی مزمن
• عفونت‌های پوستی
• اسهال عفونی
• عفونت‌های استخوان و مفصل
• سینوزیت حاد
• عفونت‌های ادراری
• عفونت‌های دستگاه تنفسی تحتانی

بررسی مطالعات انجام شده در مورد مصرف سیپروفلوکساسین در بارداری

در مطالعاتی که بر روی مدل‌های حیوانی انجام شده است، در اثر مصرف سیپروفلوکساسین در بارداری خرگوش‌ها، مسمومیت دستگاه گوارش مشاهده شد و منجر به کاهش وزن مادر و افزایش شیوع سقط جنین، سقط داخل رحمی و عقب ماندگی جنین شد. ظاهرا این آنتی بیوتیک به مایع آمنیوتیک جذب شده و موجب مسمومیت جنین می‌شود.

در مطالعات حیوانی دیگر آسیب غضروف و آرتروپاتی در گونه‌های مختلف گزارش شده است که موجب نگرانی‌هایی در مورد تاثیرات احتمالی سمی سیپروفلوکساسین بر روی تشکیل استخوان در جنین انسان می‌شود.

از همین جهت به منظور جلوگیری از چنین مخاطراتی و از آنجا که آنتی بیوتیک‌های کم خطرتری هم وجود دارند، برخی از متخصصان از تجویز آنتی بیوتیک سیپروفلوکساسین در بارداری، مخصوصا در سه ماهه اول اجتناب می‌کنند.

مطالعات انسانی در زمینه مصرف سیپروفلوکساسین در بارداری‌های انسانی اندک است، اما در اغلب این مطالعات هیچ اثر منفی بر جنین و مادر مشاهده نشده است. مثلا در یک مطالعه کنترل شده، ۲۰۰ زن که از فلوروکینولون‌ها در طی دوران بارداری استفاده می‌کردند، بررسی شدند. در این مطالعه نرخ سقط‌های خودبه‌خودی و وزن کم نوزاد در هنگام تولد، بین گروه‌ها تفاوتی نداشت و همچنین هیچ اختلال اسکلتی عضلانی بالینی در نوزادان (تا سن ۱ سالگی) مشاهده نشد.

در یک مطالعه دیگر نیز بین گروه شاهد و گروهی که سیپروفلوکساسین در بارداری مصرف کرده بودند، اختلافی بین رشد و زمان راه افتادن کودکان و یا اختلالات عضلانی اسکلتی بین نوزادان هر دو گروه مشاهده نشد.

آیا مصرف سیپروفلوکساسین در بارداری مضر است؟

بر اساس طبقه بندی سازمان غذا و داروی امریکا، سیپروفلوکساسین در طبقهC  قرار دارد؛ در این طبقه از داروها، مطالعات بر روی حیوانات باردار نشانگر این است که داروی مورد نظر روی جنین اثرات جانبی دارد، اما مطالعات کافی روی انسان‌ها انجام نشده است و تنها در صورتی که منافع استفاده از دارو برای زنان باردار از مضرات دارو بیشتر باشد، ممکن است دارو تجویز شود.

به عبارت دیگر منافع استفاده از داروهای این طبقه‌بندی در زنان حامله ممکن است در مقابل خطرات احتمالی آن بیشتر باشد؛ با توجه به اینکه هیچگونه مطالعه‌ای در حیوانات یا مطالعات کافی در انسان موجود نیست، لذا می‌توان سیپروفلوکساسین را در دسته‌ داروهای مضر در بارداری قرار داد.

مصرف سیپروفلوکساسین قبل از بارداری می‌تواند بی‌خطر باشد، اما بهتر است که در مدت زمان استفاده از این دارو، از رو‌ش‌های جلوگیری از بارداری استفاده کنید تا به طور ناگهانی همزمان با استفاده از این دارو باردار نشوید.

با این حال و با توجه به مطالعات حیوانی گسترده‌ای که در این زمینه انجام گرفته که نشان دهنده اثرات زیان بار مصرف سیپروفلوکساسین در بارداری بر جنین است،  توصیه می‌شود که در دوران بارداری از این آنتی بیوتیک استفاده نشود، زیرا احتمال آسیب‌رسانی به جنین و مادر را بیشتر می‌کند.

بد نیست بدانید که در اروپا مصرف سیپروفلوکساسین در بارداری غیر مجاز است.

سیپروفلوکساسین در اوایل بارداری

لازم است همین جا در مورد مصرف سیپروفلوکساسین در ماه اول بارداری توضیح دهیم. همانطور که گفتیم اساسا مصرف سیپروفلوکساسین در زنان باردار توصیه شده و تایید شده نیست، اما اگر از سیپروفلوکساسین در اقدام به بارداری استفاده می‌کنید، حتما مراقب باردار شدن خود باشید. به طور کلی پس از اینکه نطفه تشکیل می‌شود، جفت تشکیل خواهد شد و پس از آن ارتباط خونی بین مادر و جنین برقرار می‌شود. بنابراین اگر قبل از ایجاد این ارتباط خونی هر دارویی مصرف کرده باشید، بر روی جنین تاثیر نمی گذارد. به عبارت ساده‌تر وقتی خانمی متوجه بارداری خود می‌شود، چون به زمان پریود بعدی رسیده است و با عقب افتادن پریود متوجه این موضوع می‌شود، جنین معمولا ۴-۳ هفته بیشتر ندارد. به همین علت معمولا در این دوران مشکلی پیش نمی‌آید؛ اما حتما باید از ادامه مصرف دارو خودداری شود.

آیا مصرف سیپروفلوکساسین در شیردهی بی‌خطر است؟

با توجه به اینکه هر چیزی که مادر می‌خورد، در شیر او تاثیر می‌گذارد، لذا مصرف این دارو در دوران شیردهی نیز توصیه نمی‌شود. در دوران شیردهی با توجه به میزان اهمیت مصرف این دارو در مادر، یا باید مصرف دارو قطع شود یا شیردهی؛ زیرا این دارو به شیر منتقل می‌شود.

به عبارت دیگر اگر نوزاد زیاد شیر می‌خورد، مصرف سیپروفلوکساسین و مترونیدازول در شیردهی ترجیحا توصیه نمی‌شود.

کلام آخر
توصیه می‌کنیم برای استفاده یا عدم استفاده از سیپروفلوکساسین در بارداری به دنبال این نباشید که چه کسانی از این دارو در بارداری خورده‌‌اند؛ فقط و فقط مطالب موثق پزشکی را دنبال کنید و مطمئن باشید که دارویی که می‌خورید در لیست داروهای گروه D در بارداری قرار ندارد. در دوران بارداری استفاده از هر دارویی، چه گیاهی و چه شیمیایی، مجاز نیست؛ لذا هرگز به صورت خودسرانه اقدام به مصرف دارو در دوران بارداری نکنید. آسیب‌های احتمالی که جنین را تهدید می‌کنند، گاهی واقعا جبران‌ناپذیر هستند؛ از همین جهت بسیار محتاط باشید و از شرایط خاص خود مراقبت کنید.