علت به خواب رفتن انگشتان دست و راههای درمان آن
بیدار شدن با دستهای بیحس و به خواب رفته غیرمعمول نیست و ممکن است بسیاری از افراد این احساس را تجربه کنند. خوابیدن در وضعیتی که به بازو یا دست شما فشار وارد کند دلیل شایع بیحسی و احساس سوزن سوزن شدن است که پس از بیدار شدن و تغییر مکان به زودی برطرف میشود اما این تنها احتمال آن نیست. گاهی به خواب رفتن انگشتان دست میتواند نشانهای از یک بیماری زمینهای باشد، بنابراین مهم است که از سایر علائم آگاهی داشته باشید. درباره علت ایجاد این امر و کارهایی که میتوانید در مورد آن انجام دهید بیشتر بدانید.
علت بیدار شدن با انگشتان دست بیحس و به خواب رفتن آن
موارد زیر دلایل احتمالی به خواب رفتن انگشتان دست است:
سندرم تونل کارپ
سندرم تونل کارپ در اثر فشرده سازی عصب مدیان در تونل کارپال ایجاد میشود که یک مجرای باریک در قسمت جلوی مچ دست است. سوزن سوزن شدن و بیحسی از رایجترین علائم سندرم تونل کارپ است. حرکات تکراری دست، مانند تایپ کردن روی صفحه کلید یا استفاده از ماشین آلات ممکن است باعث تحریک آن شود، همچنین چاقی یا ضربه مچ دست نیز باعث این وضعیت میشود.
اسپوندیلوز گردن (گردن)
اسپوندیلوز گردن معمولاً در اثر سایش و پارگی دیسکهای نخاعی گردن و احتمالاً با افزایش سن رخ میدهد. اسپوندیلوز گردنی بیماری رایجی است که بر روی مفاصل و دیسکها در ستون فقرات گردن تاثیر میگذارد و به نامهای استئوآرتریت گردن و آرتروز گردن شناخته میشود. این وضعیت میتواند علائمی از آرتروز مانند خار استخوان و دیسکهای برآمده ایجاد کند. هر دو میتوانند فضای ستون فقرات گردن را باریک کرده و به ریشه عصبی یا نخاع فشار وارد کنند و باعث بیحسی و گزگز در بازوها و دستان شما شوند. اسپوندیلوز گردنی همچنین میتواند باعث بیحسی در پاها و همچنین گردن درد و سفتی شود.
سندرم خروجی قفسه سینه (TOS)
TOS گروهی از اختلالات است که در صورت تحریک، آسیب دیدگی یا فشرده شدن اعصاب یا عروق خونی در ناحیه تحتانی گردن و قسمت فوقانی قفسه سینه ایجاد میشود. بیحسی در بازو، دست و انگشتان از علائم رایج فشرده سازی عصب است که میتواند باعث درد در قسمتهایی از گردن، شانه، بازو یا دست شود.
نوروپاتی محیطی (آسیب عصبی)
نوروپاتی محیطی به موارد مختلفی اشاره دارد که شامل آسیب به سیستم عصبی محیطی بدن میشود که سیگنالهایی را بین سیستم عصبی مرکزی و بقیه بدن دریافت و ارسال میکند. بیش از ۱۰۰ نوع نوروپاتی محیطی وجود دارد و علائم آن به اعصاب آسیب دیده بستگی دارد. علائم آن میتواند شامل موارد زیر باشد:
- سوزن سوزن شدن و بیحسی
- دردهای تیز و خنجری
- احساس وزوز
دیابت شیرین
دیابت شیرین یک بیماری مزمن است که باعث افزایش قند خون میشود. این اتفاق زمانی رخ میدهد که بدن شما به طور موثر به انسولین پاسخ نمیدهد یا به اندازه کافی انسولین تولید نمیکند. تقریباً نیمی از افراد دیابتی نوعی آسیب عصبی دارند، از جمله نوروپاتی محیطی و سندرم تونل کارپ که میتواند باعث درد، بیحسی و ضعف در دستانتان شود.
حالت خوابیدن
گاهی فشار ناشی از وضعیت خوابیدن، دلیل احتمالی به خواب رفتن انگشتان دست است. این وضعیت میتواند هنگامی رخ دهد که روی بازو یا دست خود بخوابید یا در موقعیتی قرار بگیرید که به عصب فشار وارد شود. کمبود موقتی جریان خون میتواند باعث بیحسی یا سوزن سوزن شدن شود. تغییر وضعیت به طور معمول باعث تسکین علائم میشود.
شیمی درمانی و سایر داروها
شیمی درمانی و سایر داروها میتوانند به اعصاب محیطی آسیب برسانند. مطالعات نشان میدهد که نوروپاتی محیطی ناشی از شیمی درمانی بین ۳۰ تا ۶۸ درصد از افراد تحت درمان را تحت تأثیر قرار میدهد. سایر داروهایی که به عنوان عامل نوروپاتی محیطی شناخته میشوند عبارتند از داروهای ضد تشنج، برخی از داروهای کاهش دهنده فشار خون و برخی از آنتی بیوتیکها از جمله مترونیدازول (Flagyl) و فلوروکینولونها (Cipro ،Levaquin).
کمبود ویتامین B-12
ویتامین B-12 برای عملکرد مغز و سیستم عصبی مرکزی و سنتز DNA ضروری است. همچنین برای ساختن سلولهای قرمز خون لازم است. کمبود ویتامین B-12 میتواند در اثر عوامل مختلفی از جمله سن، سابقه خانوادگی و برخی شرایط پزشکی مانند ورم معده و بیماریهای خودایمنی ایجاد شود. علائم کمبود ویتامین B-12 ممکن است شامل بیحسی و گزگز شدن پا، ضعف عضلانی و کاهش اشتها باشد.
مصرف بیش از حد الکل
در صورت مصرف مقادیر زیاد الکل، بافت عصبی آسیب میبیند که به این حالت نوروپاتی الکلی گفته میشود. افرادی که بیش از حد الکل مینوشند ممکن است در اندام خود احساس درد و سوزن سوزن شدن کنند. کمبود برخی از ویتامینها و مواد مغذی مورد نیاز بدن هنگام اعتیاد به الکل غیرمعمول نیست زیرا مصرف زیاد الکل غالباً با یک رژیم غذایی نامناسب همراه است و عملکرد عصبی را دچار اختلال میکند. همچنین ممکن است متوجه موارد زیر شوید:
- ضعف عضلانی
- گرفتگی عضلات و اسپاسم
- اختلال عملکرد جنسی
کیست گانگلیون
کیستهای گانگلیون تودههایی غیرسرطانی هستند که در امتداد مفاصل یا تاندونهای مچ دست یا دست رشد میکنند. اگر کیست عصبی تحت فشار قرار بگیرد، میتواند باعث بیحسی دست شود. کیست ممکن است هنگام فشار دادن دردناک باشد یا در حرکت مفصل تداخل ایجاد کند. بیشتر کیستهای گانگلیونی بدون درمان از بین میروند.
بیماریهای دیگر
تعدادی از بیماریهای دیگر میتوانند باعث بیحسی دست شوند. برخی از این موارد عبارتند از:
- روماتیسم مفصلی
- اسکلروز چندگانه
- لوپوس
- بیماری لایم
- اچ آی وی و ایدز
- سیفلیس
- سندرم شوگرن
- کم کاری تیروئید
- سندرم گیلن باره
- پدیده رینود
بی حسی دست و قسمتهای دیگر بدن
اگر در سایر قسمتهای بدن خود نیز بیحسی دارید در اینجا نگاهی میاندازیم که چه چیزی میتواند باعث ایجاد آن شود.
بیدار شدن با دستها و بازوهای بیحس
سندرم تونل کارپ و وضعیت خواب میتواند باعث بیحسی در یک یا هر دو دست و بازو شود. سایر دلایل بیحس شدن دست و بازو، اسپوندیلوز گردنی، نوروپاتی محیطی و TOS است. مصرف بیش از حد الکل نیز میتواند باعث این وضعیت شود.
بیدار شدن با دست و پاهای بیحس
نوروپاتی محیطی ناشی از یک بیماری پزشکی مانند دیابت یا داروهای خاص از جمله شیمی درمانی میتواند باعث بیحسی دست و پا شود. مصرف بیش از حد الکل و کمبود ویتامین B-12 نیز میتواند باعث ایجاد آن شود.
بیدار شدن با دست و انگشتان بیحس
سندرم تونل کارپال غالباً دستها و انگشتان را تحت تأثیر قرار میدهد به جز اسپوندیلوز گردنی، TOS، نوروپاتی محیطی و وضعیت خواب نیز میتواند باعث بیحسی دست و انگشتان شود.
بیدار شدن با یک دست بیحس
اگر فقط یک دست شما بیحس میشود سندرم تونل کارپال و فشار بر روی دست در هنگام خواب مهمترین عامل این وضعیت هستند. آسیب عصب محیطی و کیست گانگلیون از دیگر احتمالات است.
تشخیص بیحس شدن دستها و به خواب رفتن انگشتان دست
ابتدا یک پزشک از شما در مورد علائم و داروهای مصرفی شما سوالاتی میپرسد، سپس یک معاینه بدنی انجام میدهد. آنها احتمالاً تصویربرداری یا آزمایشات دیگری را تجویز میکنند مانند:
- یک فیلم ساده اشعه ایکس
- سی تی اسکن
- ام آر آی
- آزمایشهای عملکرد عصبی مانند الکترومیوگرافی
- آزمایش خون
همچنین ممکن است شما را به متخصص مغز و اعصاب معرفی کند. آنها میتوانند معاینه عصبی را برای بررسی علت ضعف انجام دهند.
درمان به خواب رفتن انگشتان دست
درمان به خواب رفتن انگشتان دست به علت آن بستگی دارد. اگر بیحسی شما گاه به گاه تغییر کند و با تغییر موقعیت خواب بهبود یابد ممکن است به هیچ درمانی نیاز نداشته باشید. درمان ممکن است شامل ترکیبی از درمانهای پزشکی و درمانهای خانگی باشد.
ورزش
اگر ضعف عضلانی داشته باشید ورزش میتواند به بهبود علائم و افزایش قدرت بدن کمک کند. حرکات کششی و تقویت کننده نیز میتوانند به علائم اسپوندیلوز گردنی کمک کنند.
داروهای مسکن بدون نسخه
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا آسپرین میتوانند به درد خفیف و التهاب دست، گردن و سایر مناطق کمک کنند.
آتل یا محافظ مچ دست
استفاده از محافظ مچ دست یا آتل، مچ دست را صاف نگه میدارد تا از فشار وارد شده بر روی عصب کم کند. میتوانید هنگام انجام کارهای تکراری یا عصرها آنها را بپوشید تا از بروز علائم سندرم تونل کارپ جلوگیری کند.
درمانهای موضعی
لیدوکائین و کرم کپسایسین که روی پوست زده میشود میتواند درد خفیف و نوروپاتی محیطی را تسکین دهد. طبق مطالعهای در سال ۲۰۱۴ منتول موضعی مانند Biofreeze نیز میتواند به تسکین درد تونل کارپ کمک کند.
ویتامین B-12
کمبود ویتامین B-12 را میتوان با مکملهای خوراکی ویتامین B-12 درمان کرد. اگر کمبود شدید باشد یا اگر نمیتوانید ویتامین B-12 را از رژیم غذایی خود جذب کنید ممکن است به تزریق ویتامین B-12 نیاز داشته باشید. خوردن غذاهای حاوی ویتامین B-12 مانند ماهی آزاد، تخم مرغ و کبد نیز میتواند به شما کمک کند.
داروهای ضد افسردگی
برخی داروهای ضد افسردگی با تداخل در فرآیندهای مسئول ارسال سیگنالهای درد، درد نوروپاتیک را درمان میکنند. آنها میتوانند در درمان درد عصب ناشی از دیابت و سایر بیماریها مفید باشند.
داروهای ضد صرع
داروهایی که برای درمان صرع تولید شدهاند ممکن است درد عصب را تسکین دهند. اینها شامل گاباپنتین (Gralise ،Neurontin) و پرگابالین (Lyrica) هستند.
عمل جراحی
اگر درمانهای غیر جراحی موثر واقع نشوند، ممکن است به عمل جراحی نیاز باشد. این میتواند شامل جراحی برای آزادسازی اعصاب فشرده یا عروق خونی ناشی از تونل کارپ، دیسکهای برآمده، TOS یا کیستهای گانگلیون باشد.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت ادامه بیحسی یا عدم تغییر بیحسی در هنگام تغییر موقعیت به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر در مناطق دیگر احساس بیحسی میکنید و یا علائم دیگری دارید به پزشک مراجعه کنید. برای بیحسی که به طور ناگهانی شروع میشود به خصوص اگر با ضعف یا فلج، دشواری در صحبت کردن یا سردرد شدید ناگهانی همراه باشد با اورژانس تماس بگیرید زیرا اینها علائم احتمالی اضطراری پزشکی مانند سکته مغزی است.
نتیجه
بیدار شدن با دستهای بیحس اگر گاه به گاه اتفاق بیفتد و بعد از بیدار شدن از خواب بهتر شود نگران کننده نیست. اگر بیحسی ادامه پیدا کرد یا علائم دیگری را تجربه کردید به پزشک خود مراجعه کنید. آنها میتوانند آسیب عصبی و سایر دلایل اصلی بیحسی را بررسی کنند.