درمان صافی پا در کودکان

اگر چه شیوع دقیق کف پای صاف در کودکان به خوبی مشخص نیست، اما به نظر می رسد که شایع ترین مساله ارتوپدی است که در طب اطفال مشاهده میشود. همه کودکان با کف پای صاف متولد میشوند و بیشتر از ۳۰ درصد آنها دچار بد شکلی (دفورمیته) کالکانئووالگوس در پا در بدو تولد هستند. این عارضه اغلب دردناک نبوده و عموما بدون درمان بهبود می یابد هر چند در موارد نادر ممکن است نیاز به گرفتن گچ اصلاحی برای بهبود آن باشد. مهمترین نکته در بررسی کف پای صاف برای متخصصین اطفال افتراق بین انواع انعطاف پذیر و غیر قابل انعطاف میباشد. به علاوه می بایست بین انواع دردناک و بدون درد نیز افتراق قایل شد. بیشتر موارد کف پای صاف که به متخصص اطفال مراجعه میکنند از نوع انعطاف پذیر بوده که نیاز به درمان ندارند. از طرف دیگر اغلب موارد کف پای صاف نیازمند اقدام جراحی مانند کونژنیتال ورتیکال تالوس، کوآلیشن استخوان های مچ پا و پای Skew به صورت غیر قابل انعطاف می باشند. اقدام جراحی برای کف پای صاف انعطاف پذیر به ندرت مورد نیاز است. قوس طولی کف پا در بدو تولد وجود ندارد و اغلب به آهستگی در دوران کودکی تا سن ۵ تا ۶ سالگی تکامل مییابد. وجود پشتیبان (support) خارجی در این پروسه تکاملی نقشی ندارد. در بعضی موارد فرایند تکاملی قوس کف پا بیشتر طول میکشد ولی همچنان برای کودک بدون عارضه و علامت است. اعمال جراحی زیادی برای اصلاح و ایجاد قوس طولی کف پا شامل ترانسفرهای تاندونی متعدد ذکر شده اند که هیچکدام به عنوان عمل جراحی استاندارد مورد قبول نیستند. همین مساله در مورد انواع مختلف ساپورت ها و کفش های اصلاحی صادق است. باید به خاطر داشت که کف پای صاف دردناک نیاز به درمان دارد که در اغلب موارد با استفاده از پشتیبان های مختلف انجام می شود هر چند در موارد نادر ممکنست اقدام جراحی ضروری باشد. اگر چه در اغلب موارد کف پای صاف در کودکان، والدین نگران هستند، کودک بدون علامت بوده و نیاز به هیچگونه درمانی ندارد لذا در این موارد بهترین اقدام درمانی گذاشتن وقت برای متقاعد کردن خانواده به این نکته است که کودک نیاز به هیچ درمانی ندارد.

دلایل صافی کف پا در کودکان
اکثر کودکان بین ۱ تا ۵ سال دچار صافی کف پا هستند،که البته علت صافی کف پا بخشی از فرایند رشد طبیعی پاهای آن‌ها است، و بیش از ۹۵% از این کودکان در حین رشد صاحب قوس کف پایی طبیعی می‌شوند. اما ۵% دیگر همچنان به صافی کف پا مبتلا خواهند بود. در اکثر موارد علت صافی کف پا، سست بودن اتصالات مفصلی میان استخوان‌های مچ پا است. در این وضعیت رباط‌هایی که استخوان‌ها را در کنار هم نگه می‌دارند شل بوده و هنگامی که کودک وزنش روی پایش قرار می‌دهد کشیده می‌شوند

چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
– کودک شما از درد پا، مچ پا، زانو یا کمر شکایت دارد.
– فرزند شما تا چهار سالگی هنوز هیچ قوسی در کف پای خود ندارد.
– تنها یکی از کف پاها صاف است.
– متوجه الگوی سایشی غیرعادی در کف کفش کودک خود شده‌اید.
– فرزند شما مایل به انجام فعالیت‌های فیزیکی و ورزش نیست.
– شما دارای سابقه خانوادگی در ابتلا به صافی کف پا هستید.
– اگر نگران وضعیت پای کودک خود یا روند رشد او هستید.

درمان صافی کف پا
از بهترین راه ها و روش های اصلاح و درمان صافی کف پا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

ورزش
ورزش های کششی نیز از آنجایی که تاندون ها را می کشند، ممکن است مفید باشند.

کفی طبی
کفی‌های طبی به نحو بسیار مؤثری می‌توانند درد کف پا، مچ پا، زانو و ران پا که ناشی از صافی کف پا است را کاهش دهند. از سوی دیگر، حالت پشتیبانی‌کننده‌ی آن‌ها می‌تواند به رشد عادی کف پا و شکل‌گیری قوس کف پا کمک کند و از بدتر شدن دفرمیتی پا جلوگیری کند.

اصلاح فعالیت‌ها
لازم است که به صورت موقتی، انجام دادن فعالیت‌هایی که موجب درد پا می‌شوند کاسته شود و از انجام دادن پیاده‌روی‌های طولانی یا ایستادن برای مدت‌زمان طولانی خودداری شود.

فیزیوتراپی
علاوه بر تجویز کفی طبی و ارائه توصیه‌های در مورد تهیه کفش مخصوص ورزش یا مدرسه، پزشک در مورد انجام دادن ورزش‌ها و حرکاتی برای تقویت عضلات پا و مچ پا توصیه‌هایی به شما می‌کند. این تمرینات به بهبود تعادل بدن و حس عمقی مفاصل پا کمک می‌کند.

دارودرمانی
ممکن است برای کاهش درد پای کودک، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوبروفن تجویز شود. کف پای صاف در بالغین با استفاده از داروهای ضد درد، اورتوتیک ها (وسایل و تجهیزات حفاظت کننده استخوان) و در بعضی مواقع با عمل جراحی درمان می شود (ارتوتیک ها در شکل مقابل نمایش داده شده اند).

جراحی
اگر با استراحت، درد کاهش نیابد، عمل جراحی مورد نیاز است. جراحی، آخرین مرحله درمانی برای این افراد می باشد. افرادی که جراحی می کنند، غالبا درد پایشان بهبود می یابد. چگونگی انجام این جراحی (یا جراحی‌ها) و انتخاب تکنیک و روش آن به نوع صافی کف پای کودک شما، علت اصلی بروز آن و شدت صافی کف پای او بستگی دارد.

اگر شما دارای کف پای صاف انعطاف پذیر هستید و درد دارید، نکات زیر را مد نظر قرار دهید:

کفش های مخصوص و کفش هایی که قوس پا را حفظ می کنند، بپوشید.

اگر کف پا سفت شده و دردناک می باشد، نیاز به درمان دارد. درمان هم بستگی به علت کف پای صاف دارد.

برای پیوستگی قوزک پا، درمان شامل استراحت می باشد.