گفتگو با دکتر محمدرضا وفا، درمورد مصرف میوه و آبمیوه برای کودکان

هیچ هیجانی مثل تماشای اولین روز میوه خوردن بچه ها نیست. وقتی که میوه را به سروصورت شان می مالند و صحنه های بدیعی را به وجود می آورند. برای همین والدین همیشه منتظر رسیدن این روز هستند و در مورد مصرف میوه در تغذیه کودک شان سوالاتی دارند. این که مصرف میوه را از چه سنی شروع کنند، چه مقدار میوه به کودک شان بدهند، حساسیت به میوه را چطور تشخیص دهند و چه میوه هایی را دراولویت قرار بدهند. برای اینکه به سوالاتی که شما در ذهنتان دارید پاسخ داده باشیم با دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه درمورد مصرف میوه و آبمیوه برای کودکان صحبت کرده ایم. نکاتی که مطمئناً به کارتان خواهند آمد.

● آب میوه را ازکی شروع کنیم؟
مصرف آب میوه در واقع در برنامه غذایی شیرخواران درآخرین مرحله قراردارد. بعداز ۶ ماهگی شیر مادر تنها غذای انحصاری نخواهد بود و از آن پس پوره انواع میوه ها را می توان به کودک داد. در ۹ تا۱۱ ماهگی و از آن به بعد سیستم گوارشی و دندان های نوزاد کامل تر می شود و بیشتر می توانند آبمیوه و انواع میوه ها را بخورند. با شروع تغذیه کمکی، مصرف میوه شروع می شود. اوایل باید میوه وآب میوه هایی که خاصیت آلرژن کمتری دارند مانندآب سیب و آب پرتقال با توجه به فصل به کودک داده شود و میوه هایی مانندکیوی و توت فرنگی به دلیل آلرژی زا بودن در اوایل برای کودک مصرف نمی شود. همانطور که گفتیم در زمان شروع تغذیه کمکی آبمیوه آخرین گروه خوراکی است که وارد رژیم غذایی کودک می شود. به همین دلیل باید به صورت تنها و مقدارکم مصرف شود که قابل خوردن برای شیرخوار باشد. آب میوه نباید به صورت مخلوط و با ترکیبات مختلف به کودک داده شود و باید برحسب تحمل شیرخوار باشد.

● تشخیص حساسیت به میوه
حساسیت غذایی نوعی پاسخ سیستم ایمنی بدن است که به دنبال مصرف یک ماده غذایی خاص ایجاد می شود. حساسیت به میوه ممکن است نشانه های مختلفی داشته باشد. این حساسیت ممکن است به صورت کهیر در پوست و بافت های مخاطی بدن مانند دهان باشد یا واکنش های دیگری هم داشته باشد. این واکنش ها معمولا پوستی است. یکی دیگر از واکنش های آن می تواند بیماری های تب دار باشد. اگرکودک بعد از خوردن میوه خاصی یکی از این علائم را داشت باید به پزشک متخصص مراجعه کرد تا علت آن مشخص شود.

● میزان مصرف میوه
میزان مصرف میوه درمیان کودکان و بزرگسالان واحد دقیقی ندارد. کودک دریک سالگی روزانه هزارکیلوکالری دریافت می کند و به ازای هرسال، ۱۰۰ کیلوکالری برمیزان دریافت انرژی اش افزوده می شود که ۵۰ تا ۶۰ درصد از این انرژی از طریق منابع قندی مرکب، ۱۵ تا ۲۰ درصد از طریق پروتئین ها و بقیه ازطریق چربی ها باید تامین شود. بنابراین بخشی از قند دریافتی را می توان به صورت میوه به کودک داد که به ازای ۱۰۰ گرم میوه، ۱۵ گرم ماده قندی وجود دارد.
مقدار مصرف آب میوه در سنین مختلف متفاوت است. هر چه شروع به این کار را از سنین پایین تر آغاز کنید کودک بهتر به آن عادت خواهد کرد. در سنین ۱ تا ۳ سال برای انجام این کار وقتی تکه ای از میوه مورد نظر را در دهان کودک می گذارید در ابتدا ممکن است کودک از خوردن آن طفره برود، برای این کار صبور باشید و در روزهای بعد آن را تکرار کنید تا کودک بالاخره به طعم میوه عادت کند و آن را بخورد. بهتر است برای شروع به این کار از میوه جات نرم مانند موز، گلابی و پوره میوه استفاده کنید. در سنین ۴ تا ۸ سال در روز یک چهارم پیمانه آب میوه خالص و طبیعی را با مقدار مساوی آب، رقیق کرده و به کودک بدهید. وقتی آن ها به خوردن آب میوه عادت کردند می توانید کم کم مقدار آب میوه را نسبت به آب بیشتر کنید.

● ویتامین موجود در میوه ها
همانطورکه می دانیم علم تغذیه، علم تعادل است و درمورد میوه ها نمی توان گفت کدام میوه برتری خاصی نسبت به دیگری دارد. میوه ها به دلیل دارا بودن املاح و مواد معدنی نقش بسزایی درسلامت بدن، پوست و مو ایفا می کنند. به طور متوسط میوه ها به مقدار قابل توجهی سرشار ازکلسیم، فسفر، سدیم، پتاسیم، منیزیم و آهن بوده و برای تأمین رشد و استحکام پوست و مو بسیار مؤثر و سودمند هستند و انواع ویتامین ها رابه بدن می رسانند. درهمه میوه های تازه و سالم ویتامین C یافت می شود. ویتامین های گروه B و پیشتازهای ویتامین A، ترکیبات کاروتنوئیدی و بعضی ازاملاح، پتاسیم، منیزیم و املاح آهن درمیوه ها وجود دارد. دربعضی ازمیوه ها هم مقدارکمی کلسیم وجود دارد که این میوه ها جزو بهترین میوه ها هستند، ولی بیشترین ویتامین های موجود درمیوه ها ویتامین C است که از ناپایدار ترین ویتامین هاست و بهترین شکل مصرف آن خوردن میوه های تازه است.

● راه حلی برای کودکانی که میوه دوست ندارند
لازم است مادر از ۶ تا ۱۸ ماهگی که عادات غذایی کودک درحال شکل گرفتن است، انواع خوراکی ها را با طعم و رنگ و مزه به شیرخوار بچشاند تا شیرخوار همه نوع طعمی را چشیده باشد. تنها در اینصورت است که مقاومت کودک در برابر مصرف میوه کمتر خواهد بود. اگر در زمان شروع تغذیه کودک تجربه کمتری نسبت به طعم و رنگ ومزه میوه داشته باشد، طبیعتا مقاومتش بیشترخواهد شد. بهتراست مادر از همان ابتدا در عادات غذایی کودک مصرف میوه را لحاظ کند. اگرمادری از ابتدا این کار را نکرده هم اکنون می تواند سعی کند میوه ای را به کودک بدهد که مزه اش را دوست داشته باشد وبر اساس سلیقه اش به او میوه دهد. بهترین حالت برای میوه خوردن ،تهیه آن به صورت سالاد میوه است. میوه ها باید به صورت تکه های ریز و اندازه دهان کودک باشد تا او بتواند با دست تمیز خود میوه را بخورد. به این غذا ها اصطلاحآً غذاهای انگشتی گفته می شود که جذابیت بیشتری برای کودک دارد و مصرف آن به اینصورت برای او بهتر خواهد بود. از ۸ ماهگی به بعد کودک قادر است مواد غذایی را با انگشت خود بردارد و به دهان ببرد. این کارکه تغذیه با انگشت نام دارد سبب تشویق کودک به عمل جویدن وتغذیه توسط خود او می شود.

● مصرف آبمیوه با دارو
به صورت کلی بهتر است دارو با آب مصرف شود. اگرچه با توجه به نوع داروی مصرفی اگر آن دارو خاص نباشد می توان دارو را با آب میوه به کودک داد. به عنوان مثال قطره آهن بهتر است با آب میوه به کودک داده شود. دربعضی از داروهای خاص ترکیباتی وجود داردکه بهتر است آن دارو با آب مصر ف شود. همانطورکه گفته شد بسته به نوع دارو می توان ازآب میوه هم برای مصرف دارو استفاده کرد. درمورد پرسیدن نظر دکتر متخصص بهترین راه است.

منبع: مجله شهرزاد