نگاهی به مشکل لکنت زبان در کودکان

لکنت زبان یا اختلال در روانی گفتار، اختلالی است که سنین آغاز آن بین ۲ تا ۷ سالگی است و بیشترین فراوانی آن در سنین ۵ سال مشاهده شده است. کودکان عادی بهنجار هم گاهی به مدت کوتاهی دچار مشکل لکنت زبان یا مکث یا اختلال در سرعت و وزن و آهنگ کلام می‌شوند. این مساله کاملا طبیعی است و به آن لکنت زبان فیزیولوژیک نیز می‌گویند. میزان شیوع آن در سنین یاد شده ۷ درصد است و اغلب با گذشت زمان از بین می‌رود، اما اگر فشار‌های محیطی و ناکامی‌ها و استرس‌های متعدد برای کودک وجود داشته باشد، ممکن است به لکنت زبان نوروتیک تبدیل شود. در لکنت زبان کنش اجرایی یا بیانی زبان با مشکل مواجه می‌شود و فردی که دارای لکنت زبان است به سختی می‌تواند تفکر خود را در قالب کلمات گفتاری جای دهد و در کنش نظم دهندگی زبان دچار اشکال است. قبلا تصور میشد که گرفتگی یا لکنت زبان با اختلالات ناشی از فلج خفیف ماهیچه‌های دستگاه گویایی ارتباط دارد اما مطالعات چنین چیزی را نشان ندادند. تا کنون سه نوع لکنت زبان شناسایی شده است:

۱- لکنت زبان کلونیک: در این لکنت فرد به طور تشنج آمیز یک واج یا هجا قبل از ادای کلمه یا ادامه کلمه را تکرار می‌کند مثل: «ن ن ن نمیخوام»

۲- لکنت زبان تونیک: در این نوع لکنت زبان حالتی وجود دارد که در آن عضلات گویایی به مدت چند ثانیه تا یک دقیقه از حرکت باز می‌ماند و به اصطلاح زبان بند می‌آید و هنگامی‌که انقباض رفع شد کلام به صورت انفجاری و با شتاب ادا می‌شود.

۳- مکرر گویی صرف: در برخی موارد لکنت زبان واجد خصوصیات تونیک یا کلونیک نیست بلکه فقط نوعی تکرار وجود دارد که لفظ تکراری ارتباطی با مفهوم مورد نظر ندارد، مثل اینکه از کسی بپرسند اسم تو چیست و در جواب بگوید: به به به محمد

ممکن است در اثر فشارهای محیطی و برخورد‌های نادرست اطرافیان و یا توقع بیش از حد دیگران فرد دچار ترکیبی از دو نوع لکنت تونیک و کلونیک شود که به آن کلونوتونیک می‌گویند. همچنین در اثر برخورد‌های نادرست ممکن است فرد به سندرم آشفتگی مبتلا شود.مولفان مختلف معتقدند که درمان لکنت زبان هر چقدر زودتر آغاز شود بهتر است و بنابر این باید درمانگری بین ۵ تا ۷ سالگی آغاز شود. تعداد مبتلایان پسر به لکنت زبان حدودا سه تا چهار برابر دختران است. و حدود ۵/۴ مبتلایان به لکنت زبان در نهایت به یک گفتار بهنجار دست پیدا می‌کنند. با توجه به ویژگی‌های شخصیتی افراد لکنتی اغلب باید به تقویت شخصیت و خود پنداره آنها از طریق رها ساختن هراس‌ها، تردیدها، و اضطراب‌های آنها پرداخته شود. بازی درمانی، نقاشی درمانی، قصه درمانی، برای کودکان و تئاتر درمانی و موسیقی درمانی برای نوجوانان کاربرد دارد. درمانگری‌های مبتنی بر تلقین و انحراف توجه و اقناع و درمانهای مبتنی بر مهار بازده و آهنگ گفتار نیزمفید گزارش شده اند.

آذر نادی؛ کارشناسی ارشد روانشناسی
منبع: روزنامه مردمسالاری