آیا آلرژی کودک ناشی از تغذیه مادر است؟

واکنش افراطی سیستم ایمنی بدن به عوامل گوناگون را آلرژی می گویند. آلرژی ها عکس العمل هایی حساس در برابر موادی هستند کـه حـتی ممکن اسـت کاملاً بی‌ضرر باشند و ربطی هم به جنسیت و سن و نژاد ندارد. با توجه به نوع آلرژی و قسمتی از بدن که درگیر آن است، علائم مختلفی از قبیل خارش پوست، چشمها یا بدن، ایجاد کهیر و جوش های پوستی، عطسه، سرفه، تنفس صدا دار، حالت تهوع و استفراغ ایجاد می‌شود.

در این مقاله به تأثیرات تغذیه مادر در بارداری یا شیردهی یا هردو در میزان پیشگیری اولیه آلرژی در کودکان می‌پردازیم. جنین می‌تواند به غذا و سایر ‌آلرژی‌ها در بدن مادر پاسخ ایمونولوژیک دهد. اما مشخص نیست که این پاسخ ایمونولوژیک که جنین نشان می‌دهد طبیعی است یا در اثر گسترش آلرژی این پاسخ را نشان می‌دهد. بیشترین شیوع بیماری‌های حساسیتی (آلرژی)ها شامل حساسیت پوستی (درماتیت آتو پیک)، آسم، رینیت آلرژیک (با علایم احتقان بینی) و حساسیت غذایی است که ۲۰ درصد جمعیت جهان رادربرمی‌گیرد. از آنجایی که بیماری‌های آلرژی شیوع جهانی دارد پیشگیری اولیه از آن بسیار مهم است. سه فاکتور برای گسترش بیماری آلرژی مهم است:
– زمینه ژنتیکی مستعد
– تماس با عامل محرک
– عوامل محیطی
تحقیقات نشان می‌دهد در افراد با استعداد ژنتیک ابتلا به بیماری‌های آلرژیک، تماس با محرک در زمان جنینی وهنگام شیر خوردن و سال اول تولد در حساس شدن کودک مهم است. در مطالعات مختلف پرهیز غذایی در طول حاملگی ریسک بیماری‌های آلرژی را در کودکان کاهش نداده است. برعکس در برخی مطالعات با پرهیز غذایی افزایش بیماری‌های آلرژی در کودکان مشاهده شده است.
مثلاً در مادران بارداری که در بارداری بادام زمینی مصرف کرده‌اند، کودکان شان کمتر به حساسیت به بادام زمینی مبتلا شده‌اند (به‌ شرطی که بیشتر از دو بار درهفته و حداکثر ۵ بار در ماه بادام زمینی مصرف نکنند) بنابراین به مادران باردار با داشتن یک کودک مبتلا به حساسیت به بادام زمینی پرهیز از مصرف بادام زمینی را توصیه نمی‌کنیم.
مادرانی که در سه ماه اول بارداری شیر بیشتری مصرف کرده‌اند، کودکانشان به نسبت کمتری دچار آسم و رینیت آلرژیک شده‌اند (البته مهم است که مادر خودمبتلا به بیماری‌های آلرژی نباشد.)
مطالعات مختلف دیگری در مادران و کودکان مبنی بر اینکه چه موادی در حاملگی مصرف کنیم تا از ابتلای کودکانمان به بیماری‌های آلرژی جلوگیری کنیم در سرتاسر جهان انجام شده است. مثلاً در مورد مصرف ویتامین D در حاملگی و شیردهی جهت جلوگیری از بیماری آلرژی در کودک انجام شد که نتایج کافی در مؤثر بودن مصرف ویتامین D به‌دست نیامد. همچنین تاکنون استفاده از امگا۳در بارداری و شیردهی جهت جلوگیری آلرژی در کودکان به نتایج قابل قبولی نرسیده است. استفاده از مواد حاوی اسید چرب غیر اشباع با زنجیره بلند بین دانشمندان مختلف مورد بحث است. البته فواید مصرف هر دسته از این مواد در بارداری و شیردهی بر کسی پوشیده نیست.
دسته دیگری از مواد که در تحقیقات نتایج امیدوار‌کننده‌ای درکاهش بیماری‌های آلرژی در کودکان داشته است، پرو بیوتیک‌ها و پره بیوتیک‌هاست که با توجه به گستردگی مطالب در این باره، در مقاله دیگری به طور مفصل به این موضوع می‌پردازیم.

منبع: مجله ایران بانو