انواع پروفیل های موجود در بازار ایران
پروفیل یکی از پرکاربردترین مصالح در ساختمان‌سازی و صنایع مختلف است؛ استفاده از این محصول فولادی به دلیل خواص بی‌نظیری که دارد، از گذشته‌های دور رایج بوده است. انواع پروفیل خواص مختلفی دارند که باعث شده هریک از آن‌ها برای انجام یک کار خاص استفاده شوند؛ همچنین وجود مدل‌های مختلف قوطی در بازار نیز باعث شده که بتوان از این محصول در پروژه‌های مختلف استفاده کرد.
انواع پروفیل‌های موجود در بازار ایران معمولا برای ساخت پل‌ها، درب و پنجره ساختمان‌ها، ساخت خودرو و زیباسازی شهر کاربرد دارند. در این مقاله می‌خواهیم انواع مختلف این محصول فولادی را به شما معرفی کنیم.
از نظر کارشناسان آهن پرتال:
“پروفیل (قوطی آهن) در انواع مختلفی تولید می‌شود و هر یک کاربردهای ویژه خود را دارند؛ ۸ نوع از این پروفیل‌های مهم عبارتند از: پروفیل‌های ساختمانی، صنعتی، سبک، Z، گالوانیزه، کامپوزیت، استیل و آلومینیوم.”
پروفیل چیست و چرا از آن استفاده می‌شود؟
ازنظر لغوی، به ثابت بودن یک مقطع در طول مشخص، پروفیل گفته می‌شود؛ اما از دید اصطلاحی و صنعت ساختمان، پروفیل یک محصول فولادی است که برای مصارف مختلفی مانند ساخت درب و پنجره، لوله یا نماکاری ساختمان مورداستفاده قرار می‌گیرد. پروفیل‌ها با توجه به نوع کاربرد خود، دارای ابعاد و ضخامت‌های مختلفی بوده و از مواد متفاوتی ساخته می‌شوند.
نگاهی به تاریخچه پروفیل
حدود چند سال پس از جنگ جهانی دوم بود که آلمانی‌ها صنعت تولید پروفیل و استفاده از این محصول فولادی را پایه‌گذاری کردند؛ پس از مشخص شدن دامنه گسترده کاربرد این محصول، سایر کشورهای اروپایی نیز از آن استقبال کرده و پروفیل را به کشورهای خود بردند.
در همین زمان‌ها، در کشور ما، جمعیت رو به افزایش بود و نیاز به ساخت خانه‌های جدید با استانداردهای جهانی وجود داشت؛ در این زمان، استفاده از چوب به دلیل نبود منابع کافی، منسوخ شده و رفته‌رفته آهن و آلومینیوم به صنعت تولید درب و پنجره راه پیدا کردند. هرچند در ابتدا آهن‌آلات و محصولات فولادی از خارج از کشور وارد می‌شد؛ اما افزایش تقاضا باعث شد که صنعتگران ایرانی به فکر تولید محصولات فولادی مختلف بیفتند.
مانسمن و برادرانش، نخستین کارخانه تولید پروفیل را در ایران احداث کرده و مقاطع مختلف فولادی را تولید کردند. رفته‌رفته استفاده از این محصول فولادی در جهان توسعه پیدا کرده و دانشمندان و مهندسان برای تولید راحت‌تر آن، دستگاه‌های مختلفی را اختراع کردند. همچنین در سال ۱۹۳۷، با اختراع بست، اتصال پروفیل‌ها به هم آسان شده و این محصول بیش‌ازپیش جای خود را در ساختمان‌سازی مدرن باز کرد.
امروزه آزمایشگاه‌ها و مهندسان مختلفی از سرتاسر دنیا در تلاش هستند تا با اضافه کردن مواد مختلف به این محصول فولادی، مقاومت آن را در برابر عوامل مختلف محیطی، آتش‌سوزی، خوردگی و شکستگی بالا برده و اشکال مختلفی از آن را روانه بازار کنند.
انواع پروفیل از نظر شیوه تولید و شکل ظاهری
انواع پروفیل‌های موجود در بازار ایران و جهان، بر اساس معیارهای مختلفی طبقه‌بندی شده و در دسته‌های متفاوتی قرار می‌گیرند؛ دو معیار مهم و رایج برای تقسیم‌بندی نمونه‌های مختلف این محصول فولادی، شیوه تولید و شکل ظاهری هستند.
مدل‌های مختلف قوطی از نظر شیوه تولید
بسته به اینکه مدل‌های مختلف قوطی در چه جاهایی از صنعت مورداستفاده قرار می‌گیرند؛ از روش‌های متفاوتی برای تولید آن‌ها استفاده می‌شود که در ادامه به بررسی رایج‌ترین آن‌ها پرداخته‌ایم.
- نورد گرم
ماده اولیه در فرایند تولید پروفیل به روش نورد گرم، شمش فولادی است. این نوع از پروفیل‌ها به شکل قوطی هستند؛ به همین دلیل از آن‌ها برای ساخت مقاطع مختلفی مانند لوله، قوطی‌های معمولی و بال پهن، میلگرد، تسمه ورق و سپری استفاده می‌شود.
- نورد سرد
پروفیل‌های ناودانی شکل که از طریق خم کردن، پرس و شکل دادن به ورق‌های فولادی ساخته می‌شوند؛ نورد سرد نام گرفته‌اند. این نوع از محصولات فولادی را می‌توان برای اجرای کارهای سبک در ساختمان‌سازی، مانند تیرهای تکیه‌گاه سقف کاذب، چارچوب درب و ناودانی‌ها مورداستفاده قرار داد.
- مرکب
همان‌طور که از نام این محصول فولادی مشخص است؛ این نوع از پروفیل از ترکیب تعدادی از نمونه‌های تولیدشده از طریق نورد سرد و نورد گرم به دست می‌آید.
مدل‌های مختلف قوطی از نظر شکل ظاهری
پروفیل‌ها ازنظر شکل ظاهری در دو دسته کلی قرار می‌گیرند؛ این تفاوت در ظاهر، باعث شده که هریک از آن‌ها کاربرد مختلفی نیز داشته باشند.
- پروفیل باز
تیرآهن، میلگرد، نبشی، چهار پهلو، هاش و ناودانی، نمونه‌های مختلفی از انواع پروفیل باز هستند که برای مقاوم‌سازی ساختمان مورداستفاده قرار می‌گیرند؛ کاربرد اصلی این مقاطع فولادی، در پوشش سقف، به‌ویژه در سالن‌های بزرگ مانند ورزشگاه‌ها، پارکینگ‌ها و انبار است.
- پروفیل بسته
مدل‌های مختلف قوطی، درب‌های کرکره‌ای، PVC، UPVC، HSS و درب و پنجره‌های ساختمان در دسته پروفیل بسته قرار می‌گیرند؛ همان‌طور که از نام این محصول مشخص است، این نوع از مقاطع دارای سطح مقطع بسته‌ای هستند.
انواع پروفیل موجود در بازار از نظر کاربرد
پروفیل‌ها بسته به شکل ظاهری، مشخصات فیزیکی و شیوه تولید، در قسمت‌های مختلفی از صنعت مورداستفاده قرار می‌گیرند؛ از این نظر انواع پروفیل به‌صورت زیر تعریف می‌شود:
- پروفیل ساختمانی
پروفیل‌های ساختمانی یک دسته کلی از این مقاطع فولادی هستند که برای ساخت خانه‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرند؛ برای مثال نوع یک لبه، لنگه دری، درب و پنجره، سپری، کلافی و زهوار از مشهورترین مقاطع فولادی رایج در ساختمان‌سازی هستند. این نوع از محصولات فولادی دارای مقاطعی به شکل مربع، مستطیل یا دایره هستند و ضخامت‌هایی از ۲ تا ۴ میلی‌متر دارند.
- پروفیل صنعتی
پروفیل‌های صنعتی ازنظر خواص مکانیکی نسبت به نمونه‌های ساختمانی بهبود پیدا کرده و ضخامت‌ها و ابعاد متنوع‌تری دارند؛ به همین دلیل از این محصول در صنایع خودروسازی یا برای ساخت سازه‌های بزرگ مانند پل‌ها استفاده می‌شود. ضخامت پروفیل صنعتی در حدود ۵ تا ۸ میلی‌متر بوده و از نورد گرم برای تولید آن‌ها استفاده می‌شود.
- پروفیل سبک یا مبلی
برای ساخت پروفیل سبک از ورق روغنی استفاده می‌شود؛ به همین دلیل ظاهر بسیار زیبایی داشته و دارای نمای براقی است. این محصول به دلیل ظاهر خود، در کارهای تزییناتی و دکوراتیو مورداستفاده قرار گرفته و با استفاده از فرایند نورد سرد تولید می‌شود.
- پروفیل Z
یکی از انواع پروفیل‌های موجود در بازار ایران که دارای مقطع باز بوده و کاربرد بسیار گسترده‌ای دارد؛ پروفیل Z است. علت این نام‌گذاری، شکل مقطع این محصول فولادی است که حالتی شبیه به حرف Z دارد؛ این مقطع بیشتر در ساخت سقف مکان‌های بزرگ مانند سوله، سالن، پارکینگ و مکان‌های عمومی به‌کاررفته و اندازه آن بر اساس ارتفاع سنجیده می‌شود.
- پروفیل گالوانیزه
اگر پروفیل معمولی را به‌صورت گرم یا سرد، آبکاری کنیم؛ پروفیل گالوانیزه به دست می‌آید که معمولا در زمان تولید، در حمام مذاب غوطه‌ور می‌شود. ماده اولیه برای تولید این محصول فولادی، ورق گالوانیزه است؛ اما در انتهای کار نیز یک بار دیگر آبکاری می‌شود. به همین دلیل مقاومت بسیار زیادی در برابر رطوبت داشته و بیشتر برای ساخت درب‌ها یا پنجره‌ها استفاده می‌شود.
- پروفیل کامپوزیت
مدل‌های مختلف قوطی کامپوزیتی، مقاومت خوبی در برابر خوردگی داشته و تحت تاثیر شرایط آب و هوایی نیز قرار نمی‌گیرند؛ استفاده از پروفیل کامپوزیت می‌تواند طول عمر سازه را در برابر ارتعاشات بالا برده و وزن آن را کاهش دهد.
- پروفیل استیل
پروفیل استیل به دلیل استفاده از فولاد ضدزنگ، مقاومت خوبی در برابر خوردگی داشته و می‌تواند در محیط‌های خورنده مورداستفاده قرار بگیرد؛ در کنار این‌ها ظاهر زیبای این محصول نیز باعث شده که بتوان از آن برای مصارف تزییناتی و طراحی دکوراسیون نیز استفاده کرد. رایج‌ترین گریدهای فولاد ضدزنگ که در ساخت این محصول فولادی مورداستفاده قرار می‌گیرند؛ ۲۱۰، ۳۱۶ و ۳۰۴ هستند.
- پروفیل آلومینیوم
پروفیل‌های آلومینیومی هم در ساختمان‌سازی و هم در صنعت بسیار پرکاربرد هستند؛ این نوع از محصولات فولادی، وزن کم و ظاهر زیبایی داشته و زنگ نمی‌زنند. به همین دلیل استفاده از آن‌ها برای ساخت در و پنجره بسیار رایج است؛ در کنار این‌ها یکی از انواع پروفیل‌های موجود در بازار ایران که برای ساخت قطعات مختلف صنعتی مورداستفاده قرار می‌گیرد؛ نوع آلومینیومی است. این نوع از پروفیل دارای رنگ سفید و روشنی است که می‌تواند ظاهر ساختمان را زیباتر کند؛ همچنین استفاده از آن منجر به کاهش مصرف انرژی در ساختمان خواهد شد.
عوامل تاثیر گذار بر قیمت انواع پروفیل
از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر روی قیمت پروفیل، نرخ آهن است؛ به همین دلیل این محصول تا حد زیادی تحت تاثیر نوسانات بازار ارز قرار خواهد گرفت. همچنین نوع و وزن پروفیل نیز به‌عنوان دو عامل تاثیرگذار بر روی قیمت، موردتوجه قرار می‌گیرند. در کنار این‌ها هزینه حمل‌ونقل و کارخانه سازنده را نیز باید به این فهرست اضافه کرد.
سخن پایانی
امروزه استفاده از انواع پروفیل در جای‌جای صنعت و ساختمان‌سازی مدرن به چشم می‌خورد؛ مدل‌های مختلف قوطی به دلیل تنوع زیادی ظاهر و ویژگی‌های فیزیکی، در مصارف مختلف صنعتی، دکوراتیو و ساخت سازه‌ها به کار می‌روند. انواع پروفیل‌های موجود در بازار ایران، بر اساس روش تولید، شکل ظاهری و کاربرد در دسته‌های مختلفی قرار می‌گیرند که در این مقاله به بررسی ویژگی‌های هریک از آن‌ها پرداختیم. اگر در این زمینه فعالیت می کنید و یا اطلاعاتی دارید از طریق کامنت با ما و دیگر دوستان به اشتراک بگذارید؛ همچنین برای مشاهده قیمت قوطی امروز می‌توانید به لیست قیمت مربوطه در سایت آهن پرتال (ahanportal.com) مراجعه کنید.