چرا سرکه خانگی خراب می‌شود؟

بسیاری از مردم بر این باورند که سرکه خانگی بسیار بهتر و سالم‌تر از سرکه‌هایی است که در فروشگاه‌ها به فروش می‌رسد. شما می‌توانید سرکه مورد نیاز خود را در خانه درست کنید؛ به علاوه می‌توانید طعم آن را به دلخواه خودتان با گیاهان و ادویه‌جات تغییر دهید. اما سرکه خانگی به دلیل خالی بودن از هرگونه مواد نگهدارنده، در صورت بسته بندی و نگهداری نامناسب طول عمر بسیار کمی خواهد داشت.

سرکه چیست؟

سرکه محصولی است که از تخمیر الکل توسط باکتری‌ها برای تولید اسید استیک (جوهر سرکه) به وجود می‌آید. جوهر سرکه همان چیزی است که به سرکه عطر و طعم تندی می‌بخشد و معمولا ترکیبی است که خاصیت پاک کنندگی و ضد عفونی کنندگی را به سرکه می‌دهد. اگر چه می‌توان از هرگونه الکل برای تخمیر استفاده کرد، اما برای تهیه سرکه مورد استفاده در آشپزی و موارد خوراکی، اتانول پیشنهاد می‌شود.

دستورالعمل سرکه خانگی

برای شروع بهتر است به جای استفاده مستقیم از الکل در فرایند تخمیر از موادی استفاده شود که دارای مقادیر کمی الکل (بین ۵ تا ۱۰ %) و قند کم هستند. آب سیب، آب میوه تخمیر شده یا کهنه یک ماده اولیه عالی هستند. راجع به آب سیب می‌توانید از آب سیب تازه نیز استفاده کنید اما درصورت استفاده به زمان بیشتری برای تولید سرکه نیاز دارید.

۱. مایع مورد نظر را در لیوان، بطری و یا ظرف شیشه‌ای بریزید. یک ظرف با رنگ تیره را انتخاب کنید زیرا تخمیر در تاریکی به خوبی اتفاق می‌افتد، بنابراین یا به یک ظرف تاریک نیاز است و یا در هر صورت ظرف حاوی مایع را در مکانی تاریک نگه دارید.‌ مزیت استفاده از بطری شفاف این است که می‌توانید از روند تولید سرکه آگاهی پیدا کنید.

۲. فرآیند تخمیر به هوا نیاز دارد، اما حشرات و گرد و غبار نباید در معرض آن قرار بگیرند. به همین دلیل بهتر است درب بطری‌تان را با چند لایه پارچه بپوشانید و اطراف آن را با یک نوار لاستیکی محکم کنید.

۳. ظرفتان را در محلی تاریک و گرم با دمای بین ۱۵ تا ۲۷ درجه سانتیگراد قرار دهید، هرچقدر دمای اتاق افزایش یابد تخمیر با سرعت بیشتری صورت می‌گیرد. در واقع مدت زمان لازم برای تبدیل الکل به جوهر سرکه بستگی به دما، ترکیبات ماده اولیه و در دسترس بودن باکتری‌های جوهر سرکه دارد. روند کند آن از سه هفته تا شش ماه طول می‌کشد در ابتدا، باکتری‌های مایع را تبدیل به بخار می‌کنند و در نهایت یک لایه ژلاتینی در بالای ماده اولیه تشکیل می‌شود که همان سرکه مادر است.

۴. باکتری‌ها برای فعالیت به هوا نیاز دارند، بنابراین بهتر است از مزاحمت و یا به هم زدن مخلوط خود داری کنید. بعد از ۳ الی ۴ هفته مقدار کمی از مایع را آزمایش کنید تا ببینید آیا به سرکه تبدیل شده است یا خیر. ابتدا بطری را بو کنید؛ اگر سرکه آماده باشد باید مانند سرکه اصل عطر قوی داشته باشد. در صورت مثبت بودن آزمایش اولیه، پارچه ورودی را باز کنید، کمی مایع برداشته و آن را بچشید. اگر طعم مناسبی داشت، سرکه آماده تصفیه شدن و بسته بندی است. اما اگر طعمش مناسب نبود، دوباره پارچه ورودی را بسته و بگذارید محلول مدت بیشتری بماند.

توجه: استفاده از ظرفی توصیه می‌شود که قسمت پایین آن دارای روزنه باشد. زیرا برای تست به قسمت بالایی و سرکه مادر آسیبی وارد نمی‌شود.

۵. حالا شما آماده هستید تا سرکه خانگی خود را از صافی رد کرده و وارد ظرف اصلی کنید. از سرکه مادر می‌توان در تخمیرهای بعدی استفاده کرد. مایع باقیمانده سرکه می‌باشد.

۶. از آن جا که سرکه خانگی به طور معمول حاوی مقدار کمی الکل است، بهتر است آن را قبل از بسته بندی بجوشانید. همچنین جوشاندن سرکه، هرگونه موجودات ریز مزاحم را از بین می‌برد. البته نگهداری از سرکه جوشانده نشده مانعی ندارد اما به دلیل ماندگاری کمتر باید در یخچال نگهداری شود. سرکه تازه و جوشانده نشده برای چند ماه هم می‌تواند در شیشه‌های بسته بندی شده درون یخچال نگهداری شود.

انقضای سرکه خانگی چقدر است؟

سرکه معمولا منقضی نمی‌شود و می‌تواند به طور نامحدود دوام داشته باشد، اما اگر به درستی ذخیره و نگهداری نشود از بین خواهد رفت و کیفیت اسیدی و طعم خود را از دست می‌دهد. در بسیاری از آشپزخانه‌های خانگی، سرکه یکی از مفیدترین چاشنی‌هاست. اگر عطر و طعم ترش سرکه را دوست دارید می‌توانید به راحتی از آن برای تقویت طعم غذاهای خود استفاده کنید.

طول عمر سرکه

همانطور که اشاره شد سرکه سالم، منقضی و فاسد نمی‌شود و به دلیل خاصیت اسیدی بودن خود نگهدارنده است و نیازی به یخچال ندارد. اما اگر به درستی ذخیره و نگهداری نشود، کیفیت آن کاهش یافته و از میزان جوهر و اسیدی بودن آن کاسته می‌شود. در حالی که ماندگاری سرکه تقریبا نامشخص است اما با قرار گرفتن آن در معرض هوا و نور مستقیم خورشید با گذشت زمان کیفیت آن کاهش می‌یابد و اگر نادرست ذخیره شده باشد؛ تعییرانی در ظاهر و طعم نشان می‌دهد. اگر چه این تغییرات طبیعی و بی‌ضرر هستند اما آگاهی از آنها هم کم اهمیت نیست.

تغییر در رنگ

رنگ سرکه بستگی به نوع آن دارد در رنگ‌های سفید، زرد کم رنگ، قرمز و سیاه وجود دارد. اگر رنگ سرکه شما تغییر کند دیگر کیفیت واقعی را ندارد.

ایجاد رسوب و یا مواد شناور در سرکه

اگر در داخل سرکه مواد شناوری بر روی آن و یا رسوباتی وجود دارد، دیگر کیفیت سابق را نخواهد داشت، برای رهایی از رسوبات می‌توان سرکه را دوباره از صافی عبور داد.

تغییر در طعم و مزه

آب جذب شده از طریق هوا می‌تواند خاصیت اسیدی سرکه را پایین بیاورد و اگر این خاصیت کاهش یابد سرکه طعم واقعی خود را از دست می‌دهد و استفاده از آن در غذاها نتیجه مطلوبی نخواهد داشت.

نکاتی برای نگهداری سرکه

نگهداری مناسب مواد غذایی معمولا در به حداکثر رساندن کیفیت غذاها کمک زیادی می‌کند، این قضیه برای سرکه هم همین طور است. چهار روش صحیح نگهداری سرکه برای یک دوره طولانی مدت:
– ظرف باز نشده سرکه خود را در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید.
– سرکه خود را در مکانی تاریک و خنک مانند محلی در کابینت آشپز خانه خود ذخیره کنید.
– پس از باز شدن، سرکه خود را در ظرف اصلی نگهداری کنید.
– درب یا در پوش ظرف سرکه خود را بلافاصله بعد از مصرف به خوبی ببندید.

با وجود نامحدود بودن عمر مفید در انواع سرکه تمام نیازهای آشپزی خود را به راحتی برطرف کنید.

منابع: homemade vinegar

does vinegar go bad

مطالب مرتبط:
درمان خار پاشنه با سرکه سیب

درمان گال با سرکه سیب در طب سنتی

روش تهیه سالاد سبزیجات با طعم سرکه